لوایح شیخ شهید درباره مشروطیت

""روزنامه‌ی شیخ فضل‌الله"، عنوانی است که مردم هم‌عصر شیخ به اوراقی می‌دادند که به دستور ایشان چاپ می‌شد. دست‌اندرکاران چاپ این اوراق، آن‌ها را لوایح می‌نامیدند. روزنامه‌ی شیخ فضل‌الله نوری از اسناد مهم دوران مشروطه و بازگوکننده‌ی طرز تفکر یکی از دو جریان عمده‌ی فکری انقلاب مشروطه است. مطالب مندرج در این روزنامه از مطمئن‌ترین و مستقیم‌ترین مدارک معتبری است که اگر بررسی شود، برای درک و دریافت درست مبنای تفکرات و مواضع آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری، که او را تا سر دار برد، به پژوهش‌گران یاری بسیار خواهد رساند. بر این اساس نویسنده در کتاب حاضر پس از اشاره به وضعیت مطبوعات در سال 1325 هـ ، چاپ اعلامیه‌ها و برخورد با چاپ‌خانه‌ها، به انتشار نخستین شماره‌ی روزنامه در تاریخ هفتم یا هشتم جمادی‌الثانی 1325 هـ ، موضوعات هر شماره، و تعداد شماره‌های منتشر شده می‌پردازد. اهمیت و جایگاه روزنامه‌ی شیخ فضل‌الله و بازتاب انتشار آن در میان مردم و مجلسیان از دیگر مطالب کتاب محسوب می‌شود. متن کامل نسخه‌های روزنامه نیز در بخش دیگری از کتاب فراهم آمده است.

در این مجموعه ماجرای تحصن شیخ فضل الله نوری و جمعی از همفکران او در صحن حرم حضرت عبدالعظیم حسنی از دیدگاهی فرهنگی و مطبوعاتی بررسی می شود. در جریان این تحصن به دستور شیخ فضل الله نوری اوراقی منتشر می شود که دست اندرکاران چاپ آن را لوایح می نامیدند که مردم آن زمان از آن لوایح تحت عنوان(روزنامه شیخ فضل الله) یاد می کردند. کتاب پیش رو به بازخوانی این روزنامه ها پرداخته و به بررسی یکی از دو دیدگاه و جریان مشروطه پرداخته است. مطالب روزنامه یکی از معتبر ترین مدارک مربوط به ترز فکر این جریان مشروطه می باشد.

نویسنده در اشاره نخست کتاب می‌نویسد: «همان گونه که انقلاب مشروطه یکی از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ ایران و سرآغاز تحولات تاریخ معاصر کشورمان است، آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری نیز یکی از مهم‌ترین و بحث برانگیزترین شخصیت‌های این انقلاب است. انقلابی که پر از ماجرا و تلاطم و کشمکش و حادثه بود. ماجرای تحصن آیت‌الله نوری و جمعی از همفکران ایشان در صحن حضرت عبدالعظیم‌ (ع) یکی از آن حادثه بود. آنچه در میانه این کارزار به وقوع پیوست،‌ انتشار اوراقی به دستور آیت الله نوری بود که دست اندرکاران چاپ این اوراق آن‌ها را "لوایح" می‌نامیدند و در لفظ رایج مردمان آن زمان به "روزنامه شیخ فضل الله" شهرت یافتند.» مولف در این بخش ضمن نوشتن مدخلی بر بخش نخست، آغاز بست‌نشینی در حضرت عبدالعظیم، تلگراف مهاجرین به علما و شهرهای کشور، تلگراف نمایندگان مجلس، مطبوعات در سال 1325 هجری قمری، چاپ اعلامیه و برخورد چاپخانه‌ها، خرید دستگاه چاپ، انتشار نخستین شماره، اندکی درباره مدیرمسول، روزنامه‌ای بدون نام، شکل ظاهری روزنامه، هر شماره یک موضوع، رسم الخط و خطاط روزنامه، تعداد شماره‌های منتشر شده، عوامل فنی چاپخانه، توضیحاتی درباره نسخه‌های موجود، اهمیت و جایگاه روزنامه شیخ فضل‌الله، بازتاب‌های انتشار روزنامه، مردم و روزنامه، مجلس، دولت و روزنامه، روزنامه‌های مشروطه‌خواه و این روزنامه و پی نوشت‌ها و افزوده‌های این بخش را بررسی می‌نماید.

بازخوانی روزنامه شیخ فضل الله نوری در سه بخش: مقدمه‌ای بر بازخوانی، متن کامل نسخه‌های روزنامه و تصاویر روزنامه شیخ فضل‌الله به اضافه گاه‌شمار رودیدادهای مهم، منابع و مآخذ و نام‌‌های اشخاص، تدوین شده است. نویسنده در بخش دوم: متن کامل نسخه‌های روزنامه شیخ فضل‌الله نیز نسخه ردیف اول تا نوزدهم این روزنامه را ضمیمه کتاب کرده است.بخش سوم، تصاویر چاپی این روزنامه را شامل می‌شود.

برای خرید اینترنتی کتاب اینجا کلیک نمایید.