توافق بر سر کنترل نفت

کافه تاریخ- اخبارتاریخی

آن روزهایی که مصدق تصور می کرد که توانسته آمریکایی ها را در موضوع نفت با خود همراه کند، در جریان نبود که انگلیسی ها بسیار پیشتر از او تکلیف ملی شدن صنعت نفت را با آمریکایی ها روشن کرده اند. انگلیسی ها بسیار زودتر از مصدق به آمریکایی ها این را فهماندند که ملی شدن نفت همان قدر که منافع انگلیس را تهدید می کند منافع آمریکا را نیز تهدید خواهد کرد:

«بلافاصله پس از تصویب ملی شدن وزارت امور خارجه ی بریتانیا این موضوع را برای امریکا روشن ساخت که "کنترل" نفت باید در اختیار بریتانیایی ها باقی بماند این که "هیچ ترتیبی نباید ایجاد شود که به آشفتگی بازار جهانی نفت بیانجامد" و این که "به دست نیاوردن توافق با مصدق بهتر از رسیدن به توافقی ناکافی است." همزمان سلسه نشست های مقامات عال رتبه ی ایالات متحده امریکا و بریتانیا در واشنگتن با این اجماع به پایان رسید که:"قدرت موثر بر این دارایی با ارزش باید همچنان حفظ شود.»1

1-یرواند آبراهامیان، کودتا: 28 مرداد، سازمان سیا و ریشههای روابط ایران و آمریکا در عصر مدرن، ترجمه: محمدابراهیم فتاحی، تهران، نشر نی، 1392، چاپ سوم، ص 128