هرچه که پیدا کند خرج عطینا کند. مراد و منظور اصلی مثل این است که هر چه از مال و خواسته باید صرف کسان و بستگان فقیر نماید. اما در بین عموم مردم این مثل معنای متفاوتی دارد . . .

کافه تاریخ- سبک زندگی

 

هرچه که پیدا کند خرج عطینا کند. مراد و منظور اصلی مثل این است که هر چه از مال و خواسته باید صرف کسان و بستگان فقیر نماید. اما در بین عموم مردم این مثل معنای متفاوتی دارد. سابقاً مطربها در مجالس عروسی و امثال آن پس از آنکه یک دور می رقصیدند در مقابل هر یک از مهمانها می نشستند و پس از چندی سر و کله آمدن و عشوه گری کردن یک نعلبکی که در دهان داشتند جلو می بردند و طرف مقابل به همت خود یا سکه ای زر یا سکه های نقره در نعلبکی او می ریخت و در حقیقت پولی مفت و رایگان از دست می داد و به همین مناسبت به خرجهای بیهوده و بی مصرف عنوان «خرج عطینا» دادند و بدینگونه جزء اصطلاحات مثلی قرار گرفت. برای مثال گفته می شد از روی جوانی و جهالت هرچه داشت خرج عطینا کرد. عطینا در اصل اعطیناست که در تلفظ عوام بدین صورت درآمده است.

 

منبع:

مرتضویان فارسانی، داستانهای امثال، اصفهان، 1340 ، ص 5-7