پس از فراهم آمدن و به کارگرفتن افزارهایی چون اسطرلاب و قطب‌نما بالاترین انگیزه اروپاییان در سفرگری دریایی و دستیابی به اقلیم‌های ناشناخته نیازمندی اقتصاد اروپا - که به گسترش صنعتی کامل رسیده بود - به مواد خام و طلا و ادویه بود.

استعمارگرایی بعد از تحقق برخی از زمینه‌های لازم و ساخت ابزار‌های خاصی چون قطب‌نما شکل گرفت. در کنار این ابزارها، دسترسی به دریا‌ها و ساخت ابزار‌های مرتبط با آن همچون کشتی‌ها به تکمیل این فرآیند کمک کرد و منجربه آغاز استعمارگری اروپایی گردید.
«استعمارگری اروپایی - به معنی کامل این واژه - پس از کشف سرزمین‌های فرادریا‌ها و دست‌اندازی بر آن‌ها آغاز گرفت. پیش از آنکه اسطرلاب در دریانوردی به کار گرفته شود و قطب‌نما کاربرد همگانی و همه جایی بیابد و کشتی سبک تندرو - کاراول - ساخته شود و به کار افتد، کشتیرانی در ژرفنای دریا‌ها شدنی نبود. پس سفر‌های دریایی دورودراز برای کشف سرزمین‌های دوردست نیز ناشدنی بود. پس از فراهم آمدن و به کارگرفتن این افزار‌ها بالاترین انگیزه اروپاییان در سفرگری دریایی و دستیابی به اقلیم‌های ناشناخته نیازمندی اقتصاد اروپا - که به گسترش صنعتی کامل رسیده بود - به مواد خام و طلا و ادویه بود. در آن زمان بازرگانی با هندوستان در کنترل امپراتوری عثمانی بود. پس اروپاییان ناگزیر بودند که یک راه دریایی جست وجو کنند. باید به این انگیزه اقتصادی انگیزه‌های دینی نیز افزود، که عمده آن پراکندن دین مسیح در سرزمین‌های دوردست بود. انگیزه دیگر باز پس گرفتن بیت‌المقدس از مسلمان‌ها – جنگ‌های صلیبی - بود که چون بار مالی آن بسیار سنگین بود اروپاییان در اندیشه بودند که جهاد صلیبی را پس از کشف سرزمین‌های نو و به دست آوردن طلا و دیگر چیز‌های پربها آغاز کنند.»


منبع: مهران توکلی، استعمار، استعمارگری، استعمارزدایی، جهان سوم، تهران، نشر نی، 1385، صص 19- 20