کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

عواید و مضرات کنسرسیوم در دو دیدگاه

14 مرداد 1400 ساعت 11:00

به باور شاه عایدات ایران از فروش نفت بخارج در سال 1960 متجاوز از صد میليون ليره بود اما به گفته دکتر مصدق، شاه و دربار وسایل کار را طوری ترتیب دادند که قراردادی بدتر از قرارداد «گس - گلشائیان» که مجلس پانزدهم آن را تصویب نکرد تصویب شود.



بعد از کودتای 28 مرداد 1332، مشکل نفت در قالب کنسرسیومی متشکل از چند کشور غربی حل شد. شاه مدعی بود که این قرارداد عایدات زیادی را از نفت شامل حال ایران کرده است در حالی که به باور دکتر مصدق، کنسرسیوم منجربه ضرر هنگفتی به ملت بوده است.
«طبق یک خبری که در جریده کیهان مندرج ۳۱ فروردین 1960 منتشر شده عایدات ایران از فروش نفت بخارج در این سال متجاوز از صد مليون ليره شده است. چنانچه از سوءاستفاداتی که شرکت‌های خارجی از این امتیاز می‌کند صحبت نکنیم و قبول نمائیم که عواند نفت در سال ۱۹6۰ همین است که کنسرسیوم قلمداد می‌کند از قراردادی که به توجهات اعليحضرت همایون شاهنشاه در مجلس هجدهم گذشت ۳۵۰۰ میلیارد ریال در مدت سی و چهار سال به ملت ضرر رسیده است و با تأسفی که شاهنشاه در فصل دوازدهم کتاب «مأموریت برای وطنم» از تمدید امتیاز در عهد سلطنت پدر تاجدار خود اظهار و چنین فرموده‌اند: «در این قرارداد مدت امتیاز تا سال ۱۹۹۳ تمدید گردید و این نکته مایه تأسف بود» باز خودشان وسایل کار را طوری ترتیب دادند که قراردادی بدتر از قرارداد «گس - گلشائیان» که مجلس پانزدهم آن را تصویب نکرد تصویب شود و دو سال هم از این نظر که زمان دولت من شرکت سابق از کار افتاد بعنوان جریمه ملت به مدت سی و دو سال اضافه گردد.»


منبع: محمد مصدق، خاطرات و تألمات دکتر مصدق، به کوشش دکتر ایرج افشار، تهران، انتشارات محمدعلی علمی، 1364، صص 204- 205
 


کد مطلب: 48462

آدرس مطلب :
https://www.cafetarikh.com/news/48462/عواید-مضرات-کنسرسیوم-دو-دیدگاه

کافه تاریخ
  https://www.cafetarikh.com