کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

پیشخدمت خاصه ناصرالدین شاه

7 آبان 1401 ساعت 17:27

پس از عزل محمدعلی شاه با توجه به صغر سن احمدشاه در 26 تیر 1288ش به نیابت سلطنت وی برگزیده شد. عضدالملک از مخالفان جدی اعدام شیخ فضل‌الله نوری بود و پس از این واقعه دستور داد تا مراسم تعزیتی برای وی برپا دارند.



علیرضاخان قوانلو قاجار ملقب به عضدالملک فرزند موسی خان و از بستگان مهدعلیا در سال 1238ق متولد شد. از کودکی در دربار قاجاریه به غلام بچگی و پیشخدمتی مشغول بود. در سال 1275 زمانی که ناصرالدین شاه قصد برکناری میرزا آقاخان نوری، صدراعظم خود را داشت علیرضاخان به همراه چند تن دیگر از درباریان، میرزاآقاخان را از این واقعه آگاه کرد و شاه که متوجه این حرکت شده بود دستور تنبیه و اخراج وی را از دربار صادر کرد. در این میان مهدعلیا وساطت کرد و پس از چندی علیرضاخان به دربار بازگشت و در 1278 منصب خوانسالاری نیز برعهده وی نهاده شد. در سال 1284ق که سمت پیشخدمت خاصه را داشت شاه وی را مأمور کرد تا خشتهای طلای گنبد امام حسن عسگری را به سامرا حمل کند. پس از بازگشت از این مأموریت در 1285 ملقب به عضدالملک شد و به مُهرداری ناصرالدین شاه نیز ارتقا یافت. عضدالملک در سفرهای عتبات و فرنگستان، شاه را همراهی کرد، در 1288 حکومت مازندران برعهده او قرار گرفت و در 1290 « ایلخان» ایل قاجار شد. از دیگر مناصب وی وزارت عدلیه بود که در سال 1304ق به آن منصوب شد، گرچه در این خصوص موفق نبود. در جریان واقعه تحریم تنباکو ناصرالدین شاه او را به عنوان واسطه خود برای مذاکره با روحانیون انتخاب کرد و به همین دلیل چندین بار با میرزا حسن آشتیانی ملاقات کرد و در دوره سلطنت مظفرالدین شاه منصبی نداشت اما سمت ایلخانی وی موجب می‌شد تا به عنوان ریش سفید دربار در مواقع حساس وارد عمل شود. چنانچه در دوره مهاجرت صغرای علما، برای صدور فرمان مشروطه از سوی شاه به عنوان واسطه برگزیده شد.  پس از عزل محمدعلی شاه با توجه به صغر سن احمدشاه در 26 تیر 1288ش به نیابت سلطنت وی برگزیده شد. عضدالملک از مخالفان جدی اعدام شیخ فضل‌الله نوری بود و پس از این واقعه دستور داد تا مراسم تعزیتی برای وی برپا دارند. علیرضاخان عضدالملک یک سال بیشتر در منصب نایب‌السلطنگی برقرار نماند و در شهریور 1289ش / رمضان 1328ق درگذشت.

عليرضا عضدالملك قاجار با لباس تشريفات ، در ميان سالي


کد مطلب: 48970

آدرس مطلب :
https://www.cafetarikh.com/news/48970/پیشخدمت-خاصه-ناصرالدین-شاه

کافه تاریخ
  https://www.cafetarikh.com