۲۳ میلیون ایرانی در هفتم اسفند ۱۳۷۷ حماسه‌ای از مشارکت رقم زدند و با حضور در پای صندوق‌های رای، نخستین گام‌ها برای تشکیل شوراهای اسلامی شهر و روستا را برداشتند. انتخاباتی که امید را به خانه‌های شهر و روستا برد.

هفتم اسفند 1377، روزی تاریخی در تقویم سیاسی ایران بود. در این روز، مردم ایران برای نخستین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در انتخاباتی سرنوشت‌ساز شرکت کردند تا نمایندگان خود را در شوراهای اسلامی شهر و روستا برگزینند. این انتخابات، که نمادی از تحقق وعده‌های انقلاب اسلامی و مشارکت مردمی در اداره امور کشور بود، فصلی نوین در تاریخ مردم‌سالاری دینی در ایران گشود.
ایده تشکیل شوراها، ریشه در آموزه‌های دینی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران داشت. امام خمینی (ره)، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، بارها بر اهمیت مشارکت مردم در اداره امور کشور تأکید کرده بودند. ایشان در تاریخ 9 اردیبهشت 1358، در فرمانی خطاب به شورای انقلاب، بر تشکیل شوراها در سراسر کشور تأکید نمودند.
با این حال، به دلیل شرایط خاص کشور در سال‌های نخست پس از انقلاب، از جمله جنگ تحمیلی، اجرای این اصل مهم قانون اساسی به تعویق افتاد. سرانجام، با تصویب قانون شوراهای اسلامی شهر و روستا در مجلس شورای اسلامی در سال 1377، زمینه برای برگزاری اولین دوره انتخابات شوراها فراهم شد.
مردم ایران با شور و شوق وصف‌ناپذیری در این انتخابات شرکت کردند. حضور پرشور اقشار مختلف مردم، از زنان و مردان روستایی تا جوانان و تحصیل‌کردگان شهری، نشان از اهمیت این رویداد در سپهر سیاسی و اجتماعی ایران داشت.
در این انتخابات، نزدیک به 24 میلیون نفر از واجدین شرایط، آرای خود را به صندوق‌ها انداختند. این میزان مشارکت، نشان از اعتماد مردم به نظام جمهوری اسلامی و اشتیاق آنان برای مشارکت در تعیین سرنوشت خود بود.
در اولین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، حدود 185 هزار نفر به عنوان عضو اصلی و علی‌البدل شوراها در سراسر کشور انتخاب شدند. این افراد، با تنوع سوابق و تجارب، نماینده طیف وسیعی از اقشار و گروه‌های اجتماعی بودند.
تشکیل شوراهای اسلامی شهر و روستا، گامی مهم در جهت تحقق مردم‌سالاری دینی و واگذاری امور محلی به مردم بود. این شوراها، با اختیارات قانونی خود، در زمینه‌های مختلف، از جمله عمران و آبادانی شهرها و روستاها، ارائه خدمات عمومی، و حفظ محیط زیست، نقش مهمی ایفا کردند.
 

آمارهای انتخاباتی
تاریخ برگزاری	7 اسفند 1377
تعداد ثبت‌نام کنندگان	حدود 400 هزار نفر
تعداد واجدین شرایط رأی دادن	نزدیک به 37 میلیون نفر
تعداد شرکت‌کنندگان	23,668,739 رای
میزان مشارکت	64.42 درصد
تعداد منتخبان اصلی و علی‌البدل	حدود 185 هزار نفر
تعداد حوزه‌های رأی‌گیری	بیش از 40 هزار حوزه

با وجود چالش‌ها و موانع، اولین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، رویدادی مهم و تاریخی در تاریخ سیاسی ایران بود که گامی بلند در جهت تحقق مردم‌سالاری و مشارکت مردمی در اداره امور کشور برداشت.