در بحبوحه جنگ جهانی دوم، ایران به یک شاهراه حیاتی برای کمک‌های متفقین به شوروی تبدیل شد. آمریکا با تأسیس “فرماندهی خلیج فارس”، نقشی کلیدی در ارسال تسلیحات و تجهیزات به شوروی ایفا کرد. این کمک‌ها، به ویژه در نبرد سرنوشت‌ساز استالینگراد، نقشی انکارناپذیر در تقویت قوای شوروی و رقم زدن پیروزی بر آلمان نازی داشت.

بخش مهمی از کمک‌های متفقین به شوروی در جنگ جهانی دوم توسط آمریکا و از طریق ایران صورت گرفت. آمریکا در راستای اجرای این سیاست، فرماندهی خلیج‌فارس را تأسیس کرد و از این طریق مدیریت ارسال تسلیحات به شوروی را بر عهده گرفت:
«ارتش آمریکا برای بهتر اداره کردن برنامه کمک به شوروی «فرماندهی خلیج فارس» را تأسیس کرد و بزودی ۳۰۰۰۰ سرباز و افسر لجستیکی خود را به ایران فرستاد. آمریکا تا نوامبر ۱۹۴۲ آبان ۱۳۲۱) بیش از 400000
کامیون و 27000 هواپیما و 2800 تانک و نفربر از راه خلیج فارس به اتحاد جماهیر شوروی ارسال نمود. نیروهای شوروی در پیرامون استالینگراد که با وصول کمک‌های آمریکا تقویت شده بودند با شیوه‌ای دقیق مشغول آماده کردن ضدحمله خود شدند. ژنرال گئورگی ژو کوف که نیروهای مزبور را رهبری می‌کرد، بعدها نوشت: بمنظور آماده کردن ضدحمله، نقل و انتقال شگفت انگیز سربازان و ادوات جنگی از کلیه جبهه ها صورت گرفت، بخصوص از جبهه جنوب غربی که بتازگی ایجاد شده بود... نمی‌توان انکار کرد که تجهیزات جنگی آمریکائی تا حدود زیادی به ما کمک کرد. در خلال سال ۱۹۴۲ حمل و نقل موتوری شوروی 2700000 سرباز و 3/12 میلیون تن بار را جابجا کرد." ضدحمله سنگین شوروی در ۱۹ نوامبر [۲۸ آبان آغاز شد و به پیروزی‌های فوری نایل گردید. استالینگراد بیدرنگ محاصره شد و تمامی‌ارتش ششم آلمان در دوم فوریه ۱۹۴۳ (۱۳ بهمن ۱۳۲۱) مجبور به تسلیم شد.»


منبع: ریچارد ا. استورات، در آخرین روز‌‌های رضاشاه، ‌تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، مؤسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی، 1370، ص 361