تحلیل روزنامه عصر جدید از وقایع لرستان

در بحبوحه جنگ جهانی اول، جنوب کشور دست مایه حملات انگلیس و سایر مهاجمان شد. علت اصلی تهاجم بیگانگان، رقابت‌های سیاسی و فضای جنگی بود؛ اما روزنامه عصر جدید عوامل داخلی را نیز در بروز آشفتگی‌های جنوب کشور موثر می‌دانست:
«روزنامه عصر جدید در تحلیلی علت‌العلل بحران لرستان را نه فقط به دلیل رقابت‌های روس و انگلیس و یا دخالت‌های بی جای آلمانی‌ها، بلکه ناشی از عدم کفایت شخص نظام السلطنه ارزیابی نمود: «برای دانستن اسباب و عللی که انتظام لرستان را به این طور به یک وقت متلاشی نمود، خیلی راه دور نباید رفت و واقعات آنجا را نه از تحریکات آلمان‌ها و نه از تشبثات روس و انگلیس باید دانست. خلاصه مطلب به طوری که ما اطلاع حاصل کرده ایم این است که آقای نظام السلطنه که در حسن تدبیر معروفیت تام ندارند؛ در این مورد به رئیس ژاندارمری بروجرد دستور می‌دهند که در مقام وصول مالیات عقب افتاده چندین ساله الوار برآیند، محرک یک چنین بلیّه هم معلوم است با بی‌پولی است. لر‌ها با وجود این که به سادگی معروف‌اند مع هذا در این موقع عقل‌های خود را روی هم گذاشتند دیدند اگر بخواهند تمام مالیات عقب افتاده را بدهند بالغ بر چند صد هزار تومان خواهد شد. این بود که کردند آن اقداماتی را که جزئیاتش را در جراید خوانده‌ایم. هیئت معظمه دولت به طوری که می‌شنویم در مقام اتخاذ وسایل قاطعی برای تسکین لرستان برآمدهاند و ما مأیوس نیستیم از اینکه در تسریع اعاده امنیت در تمام لرستان هیئت دولت به زود موفقیت حاصل نمایند.»

منبع: حسین آبادیان، ایران از سقوط مشروطه تا کودتای سوم اسفند، تهران، موسسه مطالعات و پژوهش‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سیاسی، 1385، صص 178- 179