بسیاری از قالبهای هنری امروزی که در ایران رایج است، مدتها پیش از غرب وارد ایران شد و ایرانیان بر اساس هوش و استعداد ذاتی خود از آنها سود جستند. سینما و تئاتر از آن جمله اند. اما ایرانیها چگونه با تئاتر آشنا شدند؟ . . .

ناصرالدین شاه با دیدن تماشاخانه های بزرگ و با شکوه اروپایی نتوانست از چنین جای اختصاصی برا بازی، تقلید و سرگرمی دل بکند. ازاینرو به میرزا علی اکبرخان نقاش باشی ماموریت داد تا در مدرسه دارالفنون جایی برای اجرای نمایش ترتیب دهد . . .

میرزا صالح شیرازی؛ شاهزاده قجری بود که برای کسب رضایت دولت روسیه در ماجرای قتل گریبایدوف به این کشور اعزام شده بود. وی در این ماموریت با تماشاخانه های روسی آشنا شد . . .

از جمله کسانی که در هیئت سیاسی ایران جهت عذرخواهی از مقامات روسی در ماجرای قتل گریبایدوف حضور داشتند می توان از میرزا مصطفی افشار نام برد. نویسنده سفرنامه احوالات میراز مسعود که برای نخستین بار ایرانیان را با مقوله تماشاخانه آشنا می سازد؛