شیوه تفکر و زمامداری قائم‌مقام متفاوت از شاه و درباریان بود، او فرزند زمانه خود نبود، بلکه از نظر تفکر سیاسی، زمانه خود نیز جلوتر بود. در اندیشه او منافع ملی کشور در رأس هر اقدام و سیاستی قرار داشت، از این رو می‌توان گفت قائم‌مقام از این حیث منحصر و متفاوت از اطرافیان بود

ناصر انقطاع در کتاب امیرکبیر، اخگری در تاریکی مینویسد: این بزرگمرد فرهیخته در آغاز پادشاهی محمد شاه، هنگامی بر صندلی صدارت ایران تکیه زد که نفوذ و دست اندازی و رقابت دو دولت جهانخوار روس و انگلیس در کشور ما به بالاترین تراز خود رسیده بود.

دکتر لابات فرانسوی، از سال 1258 ق./1842 م. پزشک ویژه‌ی‌ محمد‌ شاه‌ بود. او را-که در حاجی ترخان روسیه، به فـراگیری دوره‌ی جراحی پزشکی قانونی‌ مشغول‌ بود‌- حاجی میرزا آغاسی صدر اعظم و شوهر عمه‌ی محمد شاه،به تهران‌ فرا خواند...

قائم مقام فراهانی به مدت یک سال و اندی در خدمت محمدشاه قاجار به صدارت اشتغال داشت. قائم مقام نیز سرانجام همانند اسلاف خود قربانی توطئه های داخلی و خارجی شد و نهایتاً محمدشاه دستور قتل وی را صادر می نماید . . .

حکومت قاجاریه با سلطنت آغامحمدخان و ساختاری متمرکز پایه گذاری گردید. در این حکومت قدرت سیاسی به شاه و درباریان و نهادهایی که توسط این قدرتها تعیین و تشکیل می­شدند، محدود شده بود.

حاجی ملاعباس ایروانی معروف به حاجی میرزا آغاسی (۱۱۹۸ ق.‍ ماکو - رمضان ۱۲۶۵ ق. کربلا) آخرین صدراعظم محمد شاه قاجار بود. او پس از آن که قائم مقام فراهانی به فرمان محمدشاه کشته شد به این جایگاه رسید. وی فردی بدنام و نالایق بود که در زمان او ایران به سمت قهقهرا کشیده شد.