دهه 20 شمسی را می‌توان دهه رشد احزاب و گروه‌های سیاسی دانست که تحت عناوینی چون نهضت، جنبش و یا انجمن‌های مختلف فعالیت می‌کردند. این موضوع گذشته از شرایط سیاسی خاص آن دوره، متأثر از عوامل چون گسترش اندیشه‌های بهائیت و خطر نفوذ آنان در عرصه‌های مختلف بود. از این رو شاهد واکنش جریان‌های مذهبی در قالب انجمن‌هایی چون انجمن تبلیغات اسلامی هستیم.

سازمان مجاهدین خلق در دهه 1340 پایه‌گذاری شد و در اواسط دهه 1350 تغییر ایدئولوژی داد. تا قبل از تغییر ایدئولوژی، بسیاری از مردم مجاهدین را سازمانی مردمی و حتی اسلامی می‌دانستند.

مصر در اوایل قرن نوزدهم، توسط فرانسه اشغال شد. پیش از آن، مصر جزئی از قلمرو عثمانی محسوب می‌شد، اما در اوایل قرن نوزدهم، ناپلئون بناپارت با لشگرکشی به این کشور، مصر را به اشغال خود درآورد. اهمیت اشغال مصر به حدی بود که «بناپارت بعد از بازگشت پیروزمندانه از آن از نوعی قدرت کاریزماتیک برخوردار و به برکت آن خود را از شر هیئت مدیره رها ساخت و خود را با ...

بسیاری معتقدند استعمارگران با ورود خود به مستعمرات، آبادانی را برای آنان به ارمغان برده‌اند. به اعتقاد این گروه، مستعمرات تا پیش از ورود کشورهای استعمارگر، کشورهائی فقیر بوده‌اند و فاقد هر گونه توسعه سیاسی و اقتصادی بودند. این دیدگاه مورد مخالفت گروه‌های زیادی قرار گرفته است. مخالفان معتقدند نه تنها بسیاری از مستعمرات فقیر و عقب مانده نبوده‌اند، بلکه ...

وقتی قانون کشف حجاب از سوی رضاشاه مطرح شد، جدی‌ترین واکنش به آن از سوی حوزه علمیه و از طرف روحانیون شکل گرفت. واکنش حوزه علمیه به سیاست کشف حجاب، متفاوت بود. علاوه بر واکنش جمعی، برخی از روحانیون، خود پیشگام مبارزه شدند و دست به اعتراضات گسترده زدند. البته اعتراضات تنها به حوزه علمیه قم محدود نبود، بلکه حوزه علمیه شهرهای مختلف از جمله مشهد، تبریز و....

نقش حزب توده در کودتای 28 مرداد، موضوعی است که بارها و بارها در منابع مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. با این حال دیدگاه‌هایی که در این منابع مطرح شده است دیدگاه‌های متفاوت و گاه متناقضی بوده است. چنانچه برخی معتقدند حزب توده بر علیه مصدق وارد عملیات شد.

مبارزان و روشنفکران سیاسی ایران در دوره حکومت پهلوی تحت تأثیر اندیشه‌های مختلفی بودند. آنان منابع فکری خود را از اندیشه‌های اندیشمندان بزرگ داخلی و خارجی کسب می‌کردند. در میان اندیشمندان مطرح جهان، فرانتس فانون از جمله افرادی بود که بر اندیشه‌های سیاسی روشنفکران ایران همچون جلال آل‌احمد و شریعتی تأثیر بسزایی داشت. فانون از جمله نظریه‌پردازان فرانسوی ...

انگلیس وقتی نتوانست از طریق مذاکره ایران را متقاعد به پذیرش پیشنهادات خود پیرامون حل بحران نفتی نماید، به سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی متوسل شد تا شاید از این طریق بتواند ایران را تسلیم خواسته‌های خود نماید. در این رابطه، انگلیس از ایران به دیوان لاهه شکایت کرد و در کنار آن به برخی از سازمان‌های جهانی همچون بانک جهانی و شورای امنیت نیز متوسل شد که ...

سوریه، کشوری که این روزها نامش با جنگ عجین شده است، پیش از این و در تاریخ معاصر خود بارها صحنه جنگ و جدال میان قدرت‌های استعماری بوده است. این کشور که در قرن نوزدهم به اشغال فرانسه درآمده بود، تا پایان جنگ جهانی دوم تحت استعمار فرانسه قرار داشت.

دانش‌آموزان یکی از گروه‌های سیاسی مهم در مبارزات حکومت پهلوی هستند که معمولا نقش آن‌ها در انقلاب اسلامی نادیده گرفته می‌شود. اما واقعیت آن است که این گروه علیرغم برخی از محدودیت‌های سنی و فکری، جز گروه‌های فعال در مبارزات سیاسی بودند. دانش‌آموزان با تاسی از گروه‌های مختلف همچون گروه‌های مذهبی به طور مستقیم و یا غیرمستقیم، عامل بسیاری از تحرکات سیاسی ...

اشرف پهلوی، خواهر دوقلوی شاه، از جمله اعضای خاندان سلطنتی است که نامش بیش از سایرین بر سر زبان‌ها بود. اشرف، دخالت گسترده‌ای در امور سیاسی داشت. او در زمینه اقتصادی نیز فعالیت داشت و از راه‌های غیرقانونی، ثروت زیادی برای خود دست و پا کرد. اشرف قاچاق نیز می‌کرد. او علاقه خاصی به مواد مخدر داشت. اشرف از واردکنندگان مواد مخدر بود

ترکیه را می‌توان از کشورهای پیشگام در کشف حجاب دانست. کشف حجاب در ترکیه بعد از جنگ جهانی اول و توسط فردی به نام مصطفی کمال پاشا، ملقب به آتاتورک اتفاق افتاد. آتاتورک، پرووژه کشف حجاب را در چندین مرحله انجام داد و در نهایت به هدفی که می‌خواست رسید. هدف نهایی او حذف حجاب از زنان بود که در کشورهای اسلامی یک تابو محسوب می‌شد. هر چند یش از آتاتورک، امان‌الله ...

بازتابهای الگوهای فکری و مولفه های شخصیتی محمدرضاشاه به خصوص بر فرآیند تصمیم گیری در سیاست خارجی از موضوعاتی است که تاثیر بسزایی در جهت گیری سیاست خارجی ایران داشت. طرح ویژه فکری وی مانند باز تولید قدرت امپراطوری ایران باستان و مدرنیزه کردن ایران بود که به همراه خصیصه های شخصیتی اش نظیر وابستگی و حمایت جویی و عظمت گرایی به همراه ترس از دست دادن سلطنت ...

سیاست کشف حجاب رضاشاه از زمان مطرح شدن آن تا تصویب قانونی، مسیر طولانی را دنبال کرد. این مسیر همراهان و مخالفان خاص خود را داشت. رجال دولتی، از جمله افراد و گروه‌هایی بودند که واکنش متفاوتی نسبت به این سیاست اتخاذ کردند. چنانچه برخی از رجال، علاوه بر همراهی و موافقت، به پایه‌ریزی تئوریک این سیاست پرداختند و برخی نیز به طور تلویحی و یا آشکار مخالفت ...

رابطه نظامی ایران و آمریکا در دوره پهلوی بر چندین عامل مختلف استوار بود. فروش تسلیحات نظامی به ایران، استفاده از ایران در برخی از جنگ‌های نیابتی در منطقه و آموزش نیروهای ایران، برخی از مهمترین ابعاد این رابطه است. در میان این ابعاد، آموزش ارتش و نیروهای نظامی، یکی از مهمترین ابعاد این رابطه بود. اما جالب آنکه برخلاف تصور بسیاری از افراد که آموزش را ...

روز 13 آبان، با حوادث متعددی گره خورده است. یکی از این حوادث، تسخیر لانه جاسوسی آمریکا است که کمی بعد از پیروزی انقلاب و توسط دانشجویان اتفاق افتاد. از حوادث مهم دیر می‌توان به شهادت حسین فهمیده دانش‌آموز نوجوان فداکار اشاره کرد که در دوران دفاع مقدس اتفاق افتاد. اما احتمالا کمتر کسی از ما اطلاع دارد که 13 آبان با حوادث پیش از انقلاب نیز مرتبط است ...

 در قرن نوزدهم میلادی رقابتهای استعماری کشورهای روسیه، انگلستان و فرانسه و تلاش آنها برای دستیابی به مستعمرات جدید و مناطق استراتژیک، هجوم همه جانبه این کشورها به ایران را در پی داشت. در دوره قاجار ایران عرصه تاخت و تاز استعمارگران شد و تحولات سیاسی و اجتماعی کشور ما، به شدت با منافع استعماری این کشورها به ویژه روسیه و انگلستان گره خورد.

شمس پهلوی، دختر ارشد رضاشاه از همسر دومش تاج‌الملوک، یکی از اعضای اصلی خاندان پهلوی بود که فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی گسترده‌ای در دوره حکومت پهلوی داشت. شمس، به اذعان برخی از دوستان و نزدیکانش، برخلاف خواهرش اشرف، دخالت کمتری در امور سیاسی داشت. او اغلب درگیر مسائل اقتصادی بود و در امور تجاری فعالیت می‌کرد. با این حال فعالیت‌های اقتصادی شمس، خالی ...

تا پیش از اواخر قرن سیزدهم، حجاب در همه کشورهای اسلامی امری پذیرفته شده و کاملا قطعی بود در واقع حجاب زنان با هویت اسلامی و فرهنگی آن‌ها عجین شده بود و اهمیت آن به حدی بود که گاه اسلام و حجاب دو امر ناگسستنی و بدیهی تلقی می‌شدند. اما از اواخر قرن سیزدهم و به خصوص بعد از پایان جنگ جهانی دوم، چند کشور اسلامی، با در پیش گرفتن سیاست دین‌زدایی، تلاش‌هایی ...

چند سالی بود که شاه از ملکه ثریا جدا شده بود و آنطور که بعهدها فهمیدم اشرف در این جدایی نقش مهمی بازی کرده بود. بخصوص که ثریا بچه‌دار نشده بود و از طرفی به خانواده سلطنتی و خواهر و برادرهای شاه اعتنایی نداشت....