سوالی که از منظر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران قابل طرح می باشد آن است که مسئولین، کارگزاران و مردم جامعه ایرانی چگونه باید به این فضا نگاه کنند؟ در پاسخ به این سوال از سه منظر بالا می توان پاسخهایی را برای این پرسش اساسی مطرح نمود.
تاریخ نگاری در نزد مسلمانان، روش‌های تحقیق متفکران مسلمان و بررسی فرهنگی آنان (سفرنامه‌ها و مطالعات فرهنگی) از جمله آن طرق هستند. اندیشه‌های اجتماعی ابونصر فارابی و ابوریحان بیرونی و امام محمد غزالی و ابن خلدون نیز، که نماینده متفکران مسلمان در حوزه اندیشه اجتماعی‌اند، در این کتاب نقد و تفسیر شده است.
مسلمانان هنگامی که نسبت به اهمیت وجودی‌شان در جهان و اهمیت تمدنشان بین دیگر تمدن‌ها آگاه شوند، از عواملی که باعث عقبماندگی آن‌ها از دیگر ملتها می‌شود، دست برمیدارند و در برابر افراد و تمدنهایی که به دنبال تفرقه در جامعه‌شان هستند، میایستند. آن‌ها باید بدانند که جایگاه امروزی‌شان نسبت به 50 سال گذشته بسیار متفاوت است.
