اولین و مهمترین اعتراض سیاسی به موضوع کودتا و دستگیری مصدق را می‌توان در جنبش دانشجویی دید.

تیپ دانشجویان دختر دانشگاه آتلانتا در آمریکا، سال ۱۸۹۹ میلادی

این از تضادهای ساختاری حکومت پهلوی بود که از یک‌سو بخشی از دلارهای نفتی را به گسترش تأسیسات دانشگاهی اختصاص می‌داد، خدمات ارزان ارائه می‌کرد و به تعداد دانشجویان و تسهیلات آن‌ها فخر و مباهات می‌کرد و از سوی دیگر، ساواک را در کمین همین دانشجویان و اساتید قرار داده بود و هر شعار و مطالبه‌ی سیاسی را که با منافع رژیم همخوانی نداشت سرکوب می‌کرد.

یکی از لذت هایی که دیگه نیست اینه که قدیما که کنکور میدادن. اسم قبول شده هارو تو روزنامه سنجش میزدن! اگه قبول هم نمیشدی حداقل می فهمیدی چند نفر تو کشور اسمشون مثله اسم توئه!

شاه فکر نمی کرد که موضوع مخالفان و انقلابیون به این گستردگی باشد.

برای اینکه اختلاط بین دخترها و پسرها در دانشگاه ها بیشتر شود. برای ورود دانشجویان دختر به دانشگاه‌ها امتیازات خاصی قائل شدند

دانشجویان پرستاری بیمارستان روزولت، شهر نیویورک در سال 1938

اعتراضات دانشجویی روی پل منهتن در سال 1950

دانشجویان دانشگاه کمبریج سال 1926

دانشگاه فرح در سال 1350 ایجاد شد. برای اینکه ببینند کدام یک از دخترها با حجاب می آیند، در این دانشگاه مصاحبه حضوری گذاشته بودند. همه این برنامه‌ها در حقیقت یک نوع برنامه‌ریزی دقیق و علمی بود برای مبارزه با مظاهر دین و دینداری.

گزارش ساواک تهران در خصوص اظهارات مجید ضیائی ( عضو کمیته دانشگاه ) به نقل از اللهیار صالح مبنی بر تکذیب مخالفت خود با برگزاری مراسم روز دانشجو به دنبال مراجعه دانشجویان به منزل وی برای نظرخواهی از وی در این زمینه .  سند اول مربوط است به گزارش ساواک تهران در خصوص اظهارات مجید ضیائی ( عضو کمیته دانشگاه ) به نقل از اللهیار صالح مبنی بر تکذیب مخالفت ...

حدود ساعت 10 صبح موقعی که دانشجویان در کلاس‌­ها بودند، چندین نفر از سربازان دسته "جانباز " به معیت زیادی سرباز معمولی رهسپار دانشکده فنی شدند. ما در کلاس دوم دانشکده فنی که در حدود 160 دانشجو داشت، مشغول درس بودیم. آقای مهندس شمس استاد نقشه‌برداری تدریس می‌کرد. صدای چکمه سربازان از راهرو پشت در به گوش می‌رسید.....

تاریخ مبارزات دانشگاه علیه رژیم محمدرضا پهلوی، که اوج آن در دو مرحله ۱۶ آذر ۱۳۳۲ و ۱۳ آبان ۱۳۵۷ بوده است، به سالهای پیش از شروع نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران باز می گردد، تاریخی که بیانگر چندین هجمه نظامی رزیم ظاغوت به دانشگاه تهران به عنوان قلب تپنده جنبش دانشجویی ایران، است. در مجموع، دانشگاه از معدود کانون هایی بود که در تمامی دوران سالهای استبداد ...

دانشجویان در دو چیز وحدت نظر داشتند و آن عقیده راسخ بر ناحق بودن و ستمگر بودن رژیم منحوس پهلوی و دیگری مداومت خستگی ناپذیر مبارزه با استکبار جهانی به عنوان تنها داروی شفابخش بیماری وابستگی خفت بار کشور عزیزمان به اجانب....

این چنین می شود که دانشجو در نزد مردم، صاحب «مقام» می شود و دارای احترام. و سال ها بعد همین دانشجو، از ارکان سرنگونی رژیم شاهنشاهی می شود و سالها بعدتر از آن، کلاس درسش را در جبهه ها می بیند و با دست خالی و نه از روی شکم‌سیری، به پای عقیده اش «خون» می دهد.

صبح شانزده آذر، هنگام ورود به دانشگاه، دانشجویان متوجه تجهیزات فوق العاده سربازان و اوضاع غیر عادى اطراف دانشگاه شده، وقوع حادثه‏اى را پیش‏بینى مى‏کردند. فضا به‏شدت آبستن حوادث و درگیرى بود. بعد از گذشت مدتى، براى جلوگیرى از تنش و درگیرى، چندین دانشکده تعطیل اعلام شد و در ادامه، سراسر دانشگاه به دستور رییس دانشگاه تعطیل گردید.

در تاریخ 24 آبان اعلام شد که نیکسون معاون رئیس جمهور آمریکا از طرف آیزنهاور به ایران می‏آید. نیکسون به ایران می‏آمد تا نتایج «پیروزی سیاسی امیدبخشی را که در ایران نصیب قوای طرفدار تثبیت اوضاع و قوای آزادی شده است» (نقل از نطق آیزنهاور در کنگره آمریکا بعد از کودتای 28 مرداد) ببیند.

جریان چپ و دانشجویان واگویه‌‌های بسیار با یکدیگر داشتند؛ واگویه‌‌هایی که در یک مقطع به سرزنش و گلایه بدل شد و موجبات ریزش دانشجویان از جریان چپ و سرخوردگی آنان را فراهم آورد. این نوشتار قصد دارد تا قهر پس از دلدادگی تا وادادگی دانشجویان از جریان چپ و گرایش به جریان اسلامی را مورد بررسی قرار دهد.