شیوه تفکر و زمامداری قائم‌مقام متفاوت از شاه و درباریان بود، او فرزند زمانه خود نبود، بلکه از نظر تفکر سیاسی، زمانه خود نیز جلوتر بود. در اندیشه او منافع ملی کشور در رأس هر اقدام و سیاستی قرار داشت، از این رو می‌توان گفت قائم‌مقام از این حیث منحصر و متفاوت از اطرافیان بود
در زمان صدارت قائم مقام فراهانی، انگلیسی ها برای انعقاد عهدنامه تجاری بر اساس و همانند معاهده ترکمنچای، اصرار فراوان نمودند و قائم مقام به هیچ وجه زیر بار این خواسته انگلیسی ها نرفت و با استدلال قوی خواسته های آن را لغو نمود.
دشمنان قائم‌مقام، گروه وسیعی از افراد داخلی و نیروهای خارجی بودند که به علت تهدید منافع خود توسط قائم‌مقام وجود او را خطرناک دانسته و خواهان حذف او بودند.
حکومت قاجاریه با سلطنت آغامحمدخان و ساختاری متمرکز پایه گذاری گردید. در این حکومت قدرت سیاسی به شاه و درباریان و نهادهایی که توسط این قدرتها تعیین و تشکیل میشدند، محدود شده بود.
