بازارها یکی از محل‌های مورد توجه سیاحان و مسافران خارجی در دوره قاجار بوده است. بازارها گذشته از آنکه مکانی تاریخی و فرهنگی محسوب می‌شدند، محل تجمع بسیاری از افراد و گروه‌های تجاری، فرهنگی و گاه سیاسی بودند.

بعد از انقلاب اکتبر و روی کار آمدن بلشویک‌ها، ترویج اندیشه‌های مارکسیستی با نقش محوری آذربایجان در قالب تأسیس حزب نمایانگر شد. در این رابطه از اولین کسانی که اقدام به انتقال اندیشه‌های مارکسیستی و تأسیس حزب مرتبط با آن نمود، می‌توان به حیدر عمواوغلی اشاره کرد.

در حوالی سال 230 هجری، واثق عباسی، یک گروه اکتشافی را برای کشف محل سد یاجوج و ماجوج به سمت منطقه قفقاز اعزام کرد. همزمان هیئتی را به سرپرستی محمد بن موسی خوازمی به روم فرستاد تا محل غار اصحاب کهف را بیابند