حمایت ایالات متحده از محمدرضا پهلوی، شاه ایران، و دستگاه سرکوب رژیم او، جنبه مهمی از سیاست خارجی ایالات متحده در طول جنگ سرد، به ویژه در دهه های 1950 و 1960 بود. ایالات متحده ایران را به عنوان یک متحد کلیدی در خاورمیانه و سنگری در برابر گسترش کمونیسم در منطقه می‌دید.

با آشکار شدن ضعف سیاسی حکومت پهلوی دوم و احتمال قطعی پچیروزی انقلاب اسلامی، کشورهای غربی نیز در نحوه مواجهه خود با حکومت دچار دودستگی شدند. یک دسته معتقد بودند باید حمایت از شاه را کنار گذاشت و دسته‌ای دیگر بر این باور بودند که باید تا آخر کنار شاه ماند و از او حمایت کرد.

بنیاد پهلوی یکی از نهادهای مهم حکومت پهلوی بود که فساد مالی آن یکی از دلایل اصلی نارضایتی مردم بود. این نهاد بعد از سقوط پهلوی اول تشکیل شد؛ اما در ابتدا نام آن بنیاد پهلوی نبود. این نهاد تا تبدیل شدن به بنیاد پهلوی روند زمانی و ساختاری متفاوتی را طی کرد. بر این اساس بنیاد پهلوی با هدف روشن کردن تکلیف برخی از موقوفات و املاک تصاحب شده در دوره رضاشاه ...

علی امینی از چهره‌های شاخص سیاسی و یکی از اعضای جبهه ملی از جمله کسانی است که نام خود را به عنوان نخست‌وزیر حکومت پهلوی دوم ثبت کرده است. علی امینی طی سال‌های 1340 تا 1341 این پست را عهده‌دار شد. دوره‌ای کوتاه اما همراه با حوادث و تحولاتی جنجالی که شایعاتی را نیز بر سر زبان‌ها انداخت

مهم ترین و در عین حال مؤثرترین اقدام شاه که به کدورت ها و بحران موقت روابط دو کشور خاتمه داد، استفاده حکومت ایران از دوستان زیاد خود در کنگره و مقامات عالی رتبه حکومتی امریکا بود. شاه حتی در مصاحبه های خود نیز در ابتدای زمامداری کارتر به کاربرد این حربه اذعان نموده بود....

اقدامات ضد ملی- اسلامی رژیم پهلوی که از اوایل دهه 1340 ابعاد گسترده‌تری پیدا کرده بود، باعث شد گروه‌ها و شخصیت‌های مبارز با انگیزه‌های اسلامی و ملی به مبارزه با این رژیم بپردازند. تلاش شاه برای انتقال مرجعیت شیعه به خارج از کشور، پیگیری لایحه ضد اسلامی انجمن‌های ایالتی و ولایتی و سرانجام ارائه طرح انقلاب سفید(اصلاحات آمریکایی) در سال های 41 – 1340 ...

آلمان و روسیه دو متحد اصلی در هنگام آغاز جنگ چهانی دوم بودند. با این حال مدت زیادی از آغاز جنگ نگذشته بود که هیتلر به طور ناگهانی به روسیه حمله کرد. این حمله بسیاری را در بهت و تعجب فرو برد. آلمان که تا آن زمان موفق شده بود بخش‌های بزرگی از اروپا را تصاحب کند، درصدد بود با این اقدام روسیه را نیز از آن خود کند تا یکی از بزرگ‌ترین امپراطوری‌های تاریخ ...

جنگ جهانی دوم به رغم همه هزینه های مالی و جانی ای که برای طرفهای درگیر داشت؛ دستاوردها و پیامدهای مهمی نیز در برداشت. از جمله این دستاودرها می توان به تاسیس سازماهای بین المللی، از بین رفتن امپراطوریها و تشکیل دولت - ملتهای جدید و در نهایت تقسیم جهان به دو بلوک شرق و غرب اشاره نمود.

ساواک، مهم‌ترین سازمان امنیتی و اطلاعاتی حکومت پهلوی دوم بود. این سازمان با پیشنهاد کشورهای خارجی روی کار آمد و در طول فعالیت‌های خود با سازمان‌ها و نهادهای امنیتی متعددی رابطه برقرار کرد. اکثر این نهادها و سازمان‌ها به کشورهای غربی تعلق داشتند.

مجلس، نماد مشروطيت و نظام پارلمانى است. مقارن با اوج گرفتن تحولات نهضت مشروطه پس از تعيين دولت و بركنارى احمدشاه قاجار و اعدام شيخ فضل الله نوری در مجلس اول، دولت جديد درصدد برآمد تا انتخابات را برگزار كند و مجلس دوم شوراى ملى را تشكيل دهد. نظامنامة انتخابات دوم در اواخر سلطنت محمدعلى‏شاه با همكارى دولت مركزى و انجمن ايالتى آذربايجان، به نمايندگى از ...

آیت‌الله عبدالکریم حائری یکی از علمای بزرگ اسلام است که او را به واسطه تاسیس حوزه علمیه قم با نام موسس نیز می‌شناسند. بخش مهمی از دوران زندگی آیت‌الله حائری در دوره مشروطه و رضاشاه سپری شد. وی در دوره مشروطه فعالیت سیاسی زیادی نداشت؛ اما در دوره رضاشاه به ناچار وارد مسائل سیاسی شد و نسبت به برخی از حوادث سیاسی واکنش نشان داد. واکنش‌هایی که خشم رضاشاه ...

شیخ فضل الله نوری در مخالفت با مشروطیت دیدگاه‌های متعددی داشت. یکی از دیدگاه‌های ایشان به موضوع عدالت مربوط بود. شیخ فضل الله نوری با مفهوم عدالت در اندیشه مشروطه طلبان سخت مخالف بود و از جهات مختلفی به مخالفت با آن برخاست.

انگلیس یکی از شرکای تجاری ایران در دوره حکومت پهلوی بود. روابط این کشور با ایران به خصوص در دوره پهلوی دوم روند تقریبا ثابتی داشت؛ اما در برهه‌هایی به خصوص دهه 1350 با فراز و نشیب‌هایی مواجه شد. در این دوره تحولاتی رخ داد که روابط تجاری و حتی سیاسی دو کشور را تا حدودی متحول کرد. حتی می‌توان گفت برخی از مسائل سیاسی مقدم بر مسائل تجاری باعث رقم خوردن ...

آزادی یکی از مفاهیم اساسی در حکومت مشروطه بود. این موضوع در قانون اساسی مشروطه نیز در بندهای مختلفی انعکاس یافت. با این حال مفهوم آزادی قبل از پیروزی مشروطیت چندان مشخص نیست. از این رو بسیاری از علما به صف مشروطه‌خواهان پیوستند. شیخ فضل الله نوری نیز از جمله این افراد بود. شیخ فضل الله نوری مواضع یکسانی درباره مشروطه نداشت.

انگلیس یکی از متحدان بزرگ محمدرضا پهلوی بود. این کشور در بسیاری از امور از جمله امور نظامی ایران نقش بسیار پررنگی داشت. انگلیس نه تنها در سازماندهی امور نظامی ایران نقش فعالی داشت، بلکه یکی از فروشندگان اصلی تسلیحات نظامی به ایران بود. این کشور در کنار آمریکا جزء بزرگ‌ترین فروشندگان تسلیحات نظامی به ایران بودند.

اعزام ژانرال هايزر به ايران در حقيقت واپسين تلاش دولت آمريكا براى غلبه بر بحران ايران از طريق دستاويزهاى قانونى و در چارچوب قانون اساسى مشروطه بود كه در صورت شكست مى ‏بايست به قهر و خشونت منتهى شود. تا اين زمان، شاه ــ تحت حمايت مستقيم كاخ سفيد و نيز مشاوران داخلى خود ــ همه راهها را، از خونريزى تا مدارا، در عمل آزموده بود؛ نه خشونتهاى گسترده و سركوبهاى ...

جنگ جهانی دوم یکی از بزرگ‌ترین جنگ‌های جهانی بود که تبعاتی چون کشته و آواره شدن میلیون‌ها انسان را به همراه داشت. آوارگان و کشته شدگان جنگ به یک کشور خاص محدود نبودند، بلکه افراد زیادی از کشورهای مختلف طعم آوارگی را کشیدند. با این حال در این میان آوارگان لهستانی داستانی متفاوت‌تر داشتند. زیرا بخشی از آنها به کشور ما یعنی ایران منتقل شدند. دلایل انتقال ...

شیخ فضل الله نوری، مبتکر نهاد نظارتی مجلس است. بعد از تدوین قانون اساسی، شیخ فضل الله به موضوع غربی بودن قوانین و نیز کاستی‌های آن اعتراض کرد. در نهایت طبق توافقاتی که صورت گرفت مقرر شد نواقص در متمم قانون اساسی برطرف شود. همچنین طی پیشنهاد شیخ فضل الله نوری قرار شد موضوع نظارت بر مجلس نیز در متمم قانون اساسی گنجانده شود. شیخ فضل الله از گنجاندن این ...

چنبش جنگل یکی از جنبش‌های مهم در تاریخ معاصر ایران است که با ماهیت ضداستعماری به مبارزه با بیگانگان پرداخت. از این رو طبیعی بود که اهداف این جنبش با قدرت‌هایی چون انگلیس و روسیه در تضاد باشد. وضعیت روسیه کاملا مشخص بود. علیرغم برخی از اتهاماتی که جنبش جنگل توسط روس‌ها ایجاد شد، این جنبش در تضاد و تباین کامل با روسیه قرار داشت.

ایران و انگلیس در دوره پهلوی اول روابط گسترده‌ای داشتند. انگلیس که در دوره قاجار و در رقابت با روسیه به یکی از قدرت‌های برتر در امور داخلی ایران تبدیل شده بود، در این دوره نیز نقش‌آفرینی پررنگی در امور سیاسی و اقتصادی ایران داشت. این کشور یکی از عوامل اصلی کودتای 3 اسفند 1299 بود.