در جامعه ایران عصر قاجار زنان از تامین اجتماعی و آزادی بهره چندانی نداشتند و در اغلب در سنین پایین 8 الی 10 سالگی به ازداوج مردی در می آمدند و لذا سرنوشتشان به انصاف شوهران و یا خانواده شان بستگی داشت. وقتی ناصرالدین شاه به قتل رسید مظفرالدین شاه اعلام کرد که تمام خانمهایی که اولاد نداشتند از اندرون بیرون رانده شوند . . .

می گویند نخستین نمایشنامه ای که در تماشاخانه درالفنون به نمایش درآمد، نمایش «گزارش مردم گریز» اثر « ژان پاپتیست مولیر» کمدین و هنرپیشه فرانسوی بود که گروهی از اروپاییان ساکن تهران بودند که آن را بازی کردند . . .

در شهریور 1320 روسها از شمال و انگلیسی ها از جنوب به ایران حمله کردند و بی طرفی ایران در جنگ جهانی دوم را نقض کردند. آنان علاوه بر حمله زمینی حملات هوایی نیز انجام دادند تا ایران بلافاصله تسلیم شود. آنها تلاش کردند تا به نفع متفقین دست به تبلیغ هم بزنند . . .

رضاخان پهلوی بهنگام استماع گزارش سرتیپ محمدنخجوان در مراسم اعطای گواهینامه فارغ التحصیلان مدارس کل نظام

تأسیس دانشگاه به شکل مدرن و کنونی آن یکی از اقداماتی بود که کلنگ اصلی و اولیه آن در دوره قاجاریه زده شد و در دوره پهلوی‌ها نیز ادامه یافت. رویکرد مؤسسین این نهاد آموزشی جدید که برگرفته از غرب بود، گاه با اهداف متفاوت و دلایل خاصی همراه بوده است. با این حال روند تأسیس دانشگاه ابتدا در تهران و با دانشگاه تهران در سال 1313 آغاز ‌گردید؛ اما بتدریج در سایر ...

یکی از خصلتهای مشترکی که اکثریت قریب به اتفاق جهانگردان خارجی در خصوص مولفه های شخصیتی ایرانیان به آن اشاره نموده اند؛ ادب و نزاکت و رعایت ادب در تعاملات اجتماعی می باشد. شاردن در سفرنامه خود می نویسد . . .

یکی از مقلدان نمایش های دربار ناصرالیدن شاه اسماعیل بزاز بود. اسماعیل و گروهش سالها در حضور شاه و درباریان بازی میکردند، آنها عمری درباریانی را که صلاح بود و گاه و بیگاه به اشاره شاه به مسخره می گرفتند. شاه هم که از دیدن این صحنه ها بسیار لذت می برد . . .

تلگراف علی ایزدی به نصرالله انتظام رئیس تشریفات دربار پهلوی مبنی بر درخواست اعزام نوکرهای رضا شاه به موریس . . .

پس از کودتای سوم اسفند و تمرکز قدرت در دست سید ضیا و رضا میرپنج شرایط به گونه ای رقم خورد که پس از چندی رضا خان از کسوت نظامی گری به تخت پادشاهی نشست. درباره رابطه او با بریتانیا و نقش انگلیس در تثبیت پایه های حکومت پهلوی اول مطالب متنوعی مطرح شده است. دکتر مصدق با تصدیق رابطه مستحکم رضا خان با انگلیس در این باره می گوید . . .

سید ضیاء را باید یکی از شخصیتهای کاملاً وابسته در تاریخ معاصر ایران به شمار آورد. وی که نقشی اساسی در کودتای سوم اسفند سال 1299 شمسی داشت بارها مورد قضاوت قرار گرفته است. یکی از جالب­ترین تعابیری که درباره این فرد به کار رفته توسط علی دشتی مطرح شده است. وی در معرفی سید ضیا در مطلبی با عنوان «آقای سید ضیاالدین مدیر روزنامه رعد» در روزنامه شفق سرخ می ...

بعد از آنکه مدرسه دارالفنون به عنوان نخستین نهاد برای‌ بهره‌ گیری از پزشکی جدید و توسعه این رویکرد جدید برآمده از علم و دانش‌ عصر‌ جدید‌، تأسیس گردید، در گام بعدی و پس از شیوع انـواع بـیماری هـای واگیردار در شهرهای مختلف‌ ایران‌ نـیاز‌ بـه تـأسیس یک نهاد بهداشتی فراگیر تحت عنوان «هیأت صحیه » یا «مجلس‌ حفظ‌ الصحه » احساس شد . . .

با پیشرفت هنر عکاسی در ایران به ویژه در زمان ناصرالدین، شاه قاجار علاقه فراوانی به مستند نمودن تحولات نظامی، سیاسی و اجتماعی روزگار خود نشان داد. یکی از اولین کوششهای ناصرالدین شاه برای به تصویر درآوردن صحنه های  عملیات جنگی اعزام عکاس فرانسوی به نام «هانری دوکولیبوف دوبلوکویل» با سمت عکاس نظامی به جبهه نبرد مرو در جنگ با ترکمنها (1277 ه.ق/ 1860 میلادی ...

شهر تبریز، به عنوان یکی از بزرگترین شهرهای کنونی ایران، دیر زمانی از شهرهای مهم سیاسی و چه بسا مهمترین شهر ایران محسوب می­شده است. این شهر در برخی از دورههای مهم تاریخی، به عنوان پایتخت سیاسی برخی از سلسله حکومتهای پادشاهی انتخاب شده است. همچنین تبریز یکی از شهرهای مهم ایران در دوره قاجار تلقی گشته و آبستن بسیاری از تحولات سیاسی و اقتصادی این دوره ...

همزیستی مسالمت آمیز ایرانیان با یکدیگر، یکی دیگر از خصائص بارز ملی ایرانیان محسوب می شود. گزارشهای مختلفی بر رفتار مسالمت آمیز ایرانیان با اقلیتهای دینی و قومی داخل ایران نیز توسط جهانگردان خارجی گزارش شده است. در ایران کینه و دشمنی طبقاتی وجود ندارد. . .

. . . عده ای از سربازان قشون ناصرالدین شاه در سر راه شاه اجتماع کرده و چون ماهها حقوق و مواجب خود را دریافت نکرده بودند تصمیم داشتند عریضه ای به شاه دهند. گارد محافظ موکب شاه به ریاست علاء الدوله میرزا احمدخان، درصدد جلوگیری برآمدند و سربازان  را به شلاق بستند . . .

امتیاز رویتر را باید یکی از ننگین­ترین های تاریخ ایران به شمار آورد. امتیازی که در نتیجه آن بخش عمده ای از دارایی های مردم ایران به انگلیسی ها واگذار می شد. این امتیاز تا آنجا عجیب و غریب بود که حتی شخصیتهای انگلیسی نظیر لرد کرزن نیز نیز ابراز شگفتی کرده اند.

در دوره قاجار، نقاره اغلب در مواردی خاص نواخته می شد، از جمله در هر بامداد و شامگاه، در روزهای عید که سلام رسمی برپا می شد، به هنگام جلوس سلطان بر تخت، در روز عید قربان و شبهای رمضان، در تعزیه تکیه دولت و در روزهای اسب دوانی که شاه نیز به سوارکاری می پرداخت. در دوره قاجار، نقاره خانه ها همچنان در ارگ سلطنتی، فعال بودند . . .

روزنامه نگاری با آنکه در زمان محمدشاه قاجار آغاز شده بود؛ در زمان ناصرالدین شاه رشد نسبتاً گسترده ای یافت، اما همه روزنامه ها دولتی بودند. منحنی فراوانی روزنامه ها در دوره مشروطیت جالب توجه است و نشان می دهد در مدت 891 روز( 14 ژوئیه 1909 تا 23 دسامبر 1911 میلادی ) 860 روزنامه جدید در نقاط مختلف کشور منتشر شده است . . .

رواج اعتیاد بین ایرانیان در عصر قاجار را می توان یکی از مشخصات اجتماعی این دوره به حساب آورد. علل و عوامل مختلفی در افزایش اعتیاد به تریاک در بین ایرانیان در عصر قاجار نقش داشته اند. از مهم ترین آن ها می توان به در دسترس بودن و فراوانی این ماده، تلقی نادرست مردم، کم اطلاعی پزشکان سنتی این دوره و تجویز تریاک توسط آنان برای هر نوع بیماری، اشاره کرد ....

توسل به شیوه های رعب و وحشت یکی از گزینه اصلی پادشاهان قاجاری، برای استقرار امنیت در داخل کشور بود. گذشته از اقدامات صورت گرفته جهت کنار زدن رقبا که به تمرکز قدرت کمک می کرد، وقوع برخی تحولات مانند تغییر ساختارهای جمعیتی رخ داده در قرن نوزدهم نیز در کاهش قدرت رقبا بی تأثیر نبود . . .