چگونگی تاسیس ، عملکرد پرفراز و نشیب و بالاخره نحوه فروپاشی سریع سازمان افسران حزب توده ایران در فاصله سالهای 1323 تا 1333 شمسی یکی از مهم ترین و بحث انگیزترین مباحث تاریخ تحولات ایران را در نیم قرن اخیر تشکیل می دهد ...

یکی دیگر از اقدامات منفی حزب توده در جریان تحولات ایران معاصر را می توان به موضع گیری منفی حزب توده؛ نسبت به نهضت ملی شدن صنعت نفت و نقش مرموزانه این حزب در جریان براندازی دولت مصدق طی کودتای 28 مرداد 1332 اشاره نمود...

تاریخ معاصر ایران پر از فراز و نشیب‌های فراوانی است و عناصری در این سالها در صحنه سیاسی کشور حضور یافتند که عملکرد آنها از خدمت تا خیانت گسترده است. در این میان با رسوخ استعمار غرب و شرق ایران محل نزاع ابرقدرتها شد و عملا صحنه سیاسی کشور را دو گروه که به عنوان سیاه لشگر شرق و غرب و بر طبق منافع آنها عمل می کردند در بر گرفت.

این سند اسامی مستعار تعدادی از اعضای برجسته حزب توده را در سال 1350 در آلمان شرقی نشان می‌دهد

کتاب «چپ در ایران» دربرگیرندۀ اسنادی است که دو منبع ساواک در تشکیلات تهرانِ حزب توده در اختیار ساواک قرار داده ‌است. اسناد گردآوری‌شده در این مجموعه شامل دو فصل است..

گویا اگر دولت مصدق حکومت نظامی را لغو می‌کرد که از طرفی دسته‌جات ارتجاعی دست راست فعالیت آزادانه می‌کردند و از طرف دیگر دست چپ آن ارتجاعیون که حزب توده باشد دشمنی خود را با نهضت به وسیلهٔ تحریک ضدانقلابیون آزادانه انجام می‌داد، آن وقت انقلاب تکامل بهتری پیدا می‌کرد و در حقیقت واقعهٔ ۲۸ مرداد زودتر از آنچه اتفاق افتاد، پیش می‌آمد!»

سردبیر «راه توده» در خاطرات خود با برشمردن همکاری‌های حزب توده در افشای توطئه‌ها علیه انقلاب اسلامی پرسیده است: «چرا باید نقش خودمان را در مقابله با ضد انقلاب و ارتباط با ارگان‌های حکومتی انکار کنیم؟ این که می‌خواستند بمب در نماز جمعه تهران منفجر کنند و مردم را بکشند و ما آن را کشف کرده و جلوی آن را گرفتیم یک عمل ضد انقلابی بود؟ خیر! مقابله با هر عمل ...

احسان طبری از برجسته‌‌ترین متفکرین مارکسیسم در جهان بود که نه تنها نظیر او در کشورهای شرقی مانند هند و اندونزی (که احزاب کمونیست دارای سابقه طولانی و فعالیت نظری هستند) مشاهده نشده، بلکه در کشورهای غربی نیز (که مارکسیسم فرهنگ بومی‌شان محسوب می‌شد) امثال او نادر و انگشت‌شمار بودند. این ادعا که مورد پذیرش پیروان او و بسیاری که به شهرت جهانی دست یافته‌اند،...

   

کشف این ماجرا سبب شد که هیئت اجرائیه تصمیم به برکناری رادمنش بگیرد و برای بررسی جریان نفوذ حسین یزدی و عزل رادمنش، پلنوم دهم کمیته مرکزی ـ در 29 فروردین 1341 ـ در مسکو برگزار گردید.

نورالدین کیانوری: دبیر اول کمیته مرکزی حزب توده مرتبط با علی اوف، مأمور اطلاعاتی شوروی و سرهنگ دولین، افسر جی. آر. یو، تا سال 1334 در ایران. وی در سالهای اقامت در شوروی و آلمان شرقی نیز در تماس با افسران عالی‌رتبه اطلاعات شوروی (دولین، لئون و ...) قرار داشت. او در سالهای 1358ـ 1361 در ایران به طور مستقیم و غیر مسقیم با مأمورین اطلاعاتی شوروی به نامهای:...

تصور غرب این بود که تحولات فوق در حزب توده پیش‌درآمد یک جنگ مسلحانه داخلی در ایران است که طی آن حزب توده با پشتیبانی فعال شوروی و حتی با مداخله نظامی شوروی به بهانه قرارداد 1921م.، موفق به تجزیة بخشی از ایران (هدف حداقل) و یا تصرف حاکمیت سیاسی در ایران (هدف حداکثر) خواهد شد

تاریخ گزارش: 30/5/50 از: 15 ه‍ 2                 شماره گزارش: 1327/5 ه‍ موضوع: اظهارات سیدنعمت‌الله رحیمی سیدنعمت‌اله رحیمی راننده اداره برق ضمن صحبت با یکی از کارگران در پاسخ اینکه سؤال شده چرا اکثر جاهای بدنش جای زخم می‌باشد اظهار داشته. در ...

لنین می‌گفت: «به من سازمان منضبطی از انقلابیون بدهید، ما با تکیه بر این اهرم، نظام موجود را سرنگون خواهیم کرد». سازمان و سازماندهی به شیوة لنینی، یعنی ترکیب کار مخفی و کار علنی و تکیه بر روی اقلیتی با نام «پیشاهنگِ» به اصطلاح طبقة کارگر برای جذب مردم و یورش به دژ سرمایه‌داری و تصرف آن برای ایجاد نظام «سوسیالیستی»، هدف عالی و نهایی احزاب کمونیستی و ...

ارانی در 1308 به ایران بازگشت و در کنار کار اداری به تدریس فیزیک، شیمی و زبان آلمانی در مدارس ایرانشهر، ثروت، معرفت و دارالمعلمین پرداخت. وی در بهمن 1312 با همکاری ایرج اسکندری و بزرگ علوی نخستین شماره مجله دنیا را به چاپ رساند.

خواندنی‌ترین نوشته‌های تاریخی و جذاب‌ترین تحلیلهای سیاسی و اجتماعی، اغلب توسط منفک‌شدگان از یک جریان یا سازمان نوشته می‌شوند. مرحوم ‌کیا نیز وقتی به ترسیم اوضاع و احوال کمونیستهای ایران می‌پردازد و کارنامه سیاسی آنان را معدل‌گیری می‌کند، نوشته‌ها و گفته‌هایش جان‌دار است و خواننده را به درون اندیشه‌ها و کرده‌هایشان می‌کشاند.

چه آن کسانی که در شروع کار حزب توده فریب این جریان را خوردند و چه کسانی که بعدها مانند جلال آل احمد و خلیل ملکی با ایجاد جریان به اصطلاح سوم، تلاش کردند ماهیت ضد مردمی حزب توده را برای جریان روشنفکری چپ زده در آن زمان افشاء کنند، نتوانستند مانع از رشد تشکیلاتی این حزب وابسته در بین جریان های اجتماعی ساده اندیش شوند.

روز 14 بهمن 1318 تقی ارانی از بانیان پیدایش جنبش چپ و از موسسان حزب توده ایران در 38 سالگی در زندان رضاخان درگذشت . تقی ارانی فرزند ابوالفتح ارانی در 1282 ش. در تبریز چشم به جهان گشود. او دوره ابتدایی را در مدرسه فیوضات تبریز به پایان برد و برای ادامه تحصیل راهی تهران شد .

مصدق گفت: چه کارشان بکنم؟ خوب آنها هم تظاهر می‌کنند. ملکی گفت: جای آنها توی خیابانها نیست. جای آنها باید در زندان باشد، مصدق گفت: می‌فرمایید آنها را زندانی بکنند، کی باید بکند....