مصدق از معدود شخصیتهای سیاسی ایران است که وقتی نام خود را به عنوان یک فعال و مبارز سیاسی مطرح کرد، بسیاری از گروههای سیاسی و مذهبی از او حمایت کردند. او توانست نظر مساعد هر دو طیف راست و چپ را جلب کند. هر چند در رابطه با حمایت چپها از او دیدگاههای متناقضی وجود دارد. با این حال او طرفداران زیادی از هر دو جناح داشت
پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و دستگیری رهبران وفادار به دکتر مصدق فعالیت جبهه ملی ایران متوقف شد و بعضی از فعالان آن جبهه با تشکیل نهضت مقاومت ملی به مبارزه با حکومت ادامه دادند. هدف از این جنبش دفاع از دستاوردهای نهضت ملی شدن صنعت نفت در برابر دولتهای مستقر شده پس از سقوط دولت ملی دکتر محمد مصدق بود.
در تاریخ معاصر ایران دو کودتای موفق اتفاق افتاده است. کودتاهایی که هر دو در راستای منافع غرب بوده است. یکی از کودتاها باعث تاسیس حکومت پهلوی شد و دیگری حکومت از دست رفته پهلوی را بار دیگر بازگرداند. هر دو این کودتاها، از وجود دو عنصر برخوردار بودند: یکی پولی که از خارج می آمد و دوم حضور گروهی خیانت پیشه در داخل کشور که در راستای منافع غرب گام بر می ...
کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ توسط سرویسهای جاسوسی آمریکا و انگلیس و با عاملیت برخی چهرههای خارجی و داخلی رخ داد که در این گزارش مختصر به عوامل و دلایل این موضوع پرداخت شده است.
جک استراو وزیر خارجه اسبق انگلستان در روایت خود از کودتای ۲۸ مرداد، نقشه سیا و ام ای 6 را شرح داده؛ از تبلیغاتی که ضد مصدق به راه افتاد و هدفش القای این موضوع بود که با انتشار اسناد جعلی (که همه گمان کنند اینها اسناد مخفی است و به بیرون درز کرده) نشان داده شود مصدق طرفدار حزب توده و حامی شوروی است.
دکتر مصدق را یکی از بزرگترین عاملان اجرایی سیاست ناسیونالیسم منفی یا موازنه منفی میدانند. اما منظور از موازنه منفی چیست و چرا دکتر مصدق این سیاست را اتخاذ کرد؟ ناسیونالیسم منفی در زمان مواجهه دکتر مصدق با موضوع ملی شدن نفت اتخاذ شد
دکتر مصدق یکی از شخصیتهای ملی گرا در تاریخ معاصر ایران است که طرفداران و مخالفان خاص خود را دارد. اما باید توجه داشت در تقابل میان او و شاه طبعا جامعه ایرانی با همه انتقاداتی هم که می توانست به مصدق داشته باشد، او را به شاه ترجیح می دادند
اگر بخواهیم عوامل پیروزی مصدق در نهضت ملی نفت و قیام 30 تیر را به دقت واکاوی کنیم باید بگوییم او ضمن بهرهمندی از هوش و ذکاوت سیاسی، از همراهی ملیون و مذهبیونی چون آیتالله کاشانی، حسین مکی، مظفر بقایی و... برخوردار بود. مصدق با همراهی دوستان خود که بسیاری از آنان عضو جبهه ملی نیز بودند، توانست در جنبشهایی چون جنبش 30 تیر 1331 پیروز میدان گردد.
در جریان تحولات نهضت ملی شدن نفت، نخستین بار که در محافل و مجامع ایران رسماً اعلام گردید که در ایجاد وقایع خونین سی ام تیر ماه 1331 دولت امریکا و انگلستان دست داشته اند، در تاریخ 17 آذر 1331 در روزنامه اطلاعات و در تاریخ 23 آذر 1331 در مجلس شورای ملی اعلام شد
یکی از مسائل و ویژگیهای سیاسی در ساختار حکومت شاه، انتصابهای غیرمتقربه است. این نوع انتصاب که توسط شخص شاه انجام میشد و معمولا بدون مشورت با مردم و یا مشاوران سیاسی صورت میگرفت نقش مهمی بر افزایش قدرت شاه داشت
نقش حزب توده در کودتای 28 مرداد، موضوعی است که بارها و بارها در منابع مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. با این حال دیدگاههایی که در این منابع مطرح شده است دیدگاههای متفاوت و گاه متناقضی بوده است. چنانچه برخی معتقدند حزب توده بر علیه مصدق وارد عملیات شد.
بعد ازسقوط مصدق از قدرت، لزوم توجه به مسائل اقتصادی اهمیت زیادی یافت. شاه با واقف بودن به این موضوع که عدم حل تعارضات اقتصادی میتواند منجربه افزایش نارضایتیهای سیاسی شود، توجه به مسائل اقتصادی را در رأس سیاستهای خود قرار داد؛ اما فعالیتهای شکل گرفته نتوانست چندان میسر واقع شود. در این شرایط، راهحل واقعی در گروه سیاستهای دیگر بود.
بعد از کودتای 28 مرداد، فضلالله زاهدی به عنوان نخستوزیر جایگزین دکتر مصدق شد. زاهدی یکی از عوامل کودتا بود و گرچه در روز کودتا از بیم جان خود در مخفیگاه به سر برد؛ اما از جمله افرادی بود که طی کودتا و روزهای پیش از آن به شیوههای مختلف از شاه پشتیبانی نمود. او بعد از کودتا به پاس خدمات خود، توانست به عنوان نخستوزیر انتخاب شود. اما دوران نخستوزیری ...
تقلبات انتخاباتی در مجالس دوره رضاشاه و دهه 1320 باعث شده بود تا بسیاری از طرحهای و لوایح موردنظر برخی از نمایندگان بیطرف با مشکل عدم تصویب روبرو گردد. چرا که بسیاری از نمایندگان از حامیان سیاست خارجی به خصوص انگلیس بودند و مانع از تصویب طرحهای که به نفع این کشور بود، میشدند. این نگرانی را میتوان در خاطرات دکتر مصدق پیرامون نخستوزیری سیدضیا مشاهده ...
در جریان کودتای 28 مرداد 1332، ثریا اسفندیاری از جمله کسانی بود که در کنار شاه قرار داشت. ثریا همسر دوم محمدرضا، در روزهای کودتا و در روزهایی که شاه به تنهایی کشور را ترک کرد، همراه او بود و از نزدیک شاهد بسیاری از اتفاقات بود. او بعدها اشاراتی از وقایع آن روزها را در کتاب خود با عنوان کاخ تنهایی ذکر کرد که مروز آنها میتواند روشن کننده بخشهایی از ...
اگرچه مصدق بعدها در جریان محاکمهاش در دادگاه نظامی، این دادگاه را صالح به رسیدگی به اعمال نخستوزیر نمیداند و مرجع واقعی رسیدگی را مجلس ملّی و سنا و نیز دیوان عالی کشور میداند، امّا از اصل محاکمه خشنود به نظر میرسد و آن را برای بیان اثبات مظلومیت خود و حقانیت عملکرد دولتش مفید ارزیابی میکند.
از میان نخستوزیران حکومت پهلوی، اشرف فقط با قوامالسلطنه موافق بود؛ زیرا قوام علیرغم قلدری و خـودخواهی ، به اهمیت و نفوذ اشرف پی برده بود و اغلب توصیهها و سفارشهای او را مـیپذیرفت.
ا نخستوزير شدن مصدق به سال 1330، فاطمي وارد عرصه مديريت سياسي هم شد. اولين مسئوليت وي در کابينه دکتر مصدق سمت معاونت سياسي و پارلماني بود. قيام سي تير که نقطهعطف کابينه مصدق به سمت آتشين مزاجي بود. فاطمي مهمترين منصب دولتي يعني وزارت خارجه را به عهده گرفت.
مصدق بارها و بارها مورد انتقاد اطرافیان خود قرار گرفته است. وی اگرچه سیاستمداری کهنه کار بوده اما سیاستهایی در پیش گرفت که متاثر از آن در تاریخ ایران وقایعی رقم خورد که بسیار در سرنوشت این مرز و بوم تاثیرگذار بود.
معمولاً وقتی یک رویداد مهم سیاسی در یک کشور اتفاق میافتد، روزنامهها و سایر رسانههای جمعی زودتر از همه به انعکاس آن میپردازند. گرچه امروزه با گسترش تعداد و تنوع رسانههای ارتباطی، اخبار رویدادها با سرعتی بیش از گذشته منتشر میشود و تحلیلهای متفاوتی از آن صورت میگیرد؛ اما در گذشته نه چندان دور و در تاریخ معاصر ایران نیز بسیاری از رویدادها به وسیله ...