زینب معروف به «بی بی شاه زینب»، «زینب باجی»، «ده باشی زینب»، و «زینب پاشا» زاده یکی از محلات قدیمی شهر تبریز است که شهرتش از زمانی آغاز می شود که ناصرالدین شاه امتیاز خرید و فروش تنباکو را در قالب امتیاز رژی به انگلیسیها واگذار می نماید. تبریز نخستین شهری است که عکس العمل تندی نشان می دهد و پرچم مخالفت را بلند می نماید . . .
در ماجرای نهضت تنباکو و قیام مردمی علیه لغو امتیاز ننگین رژی، ناصرالدین شاه به میرزا محمدحسن خان آشتیانی یکی از روحانیون مبارز تهران پیغام می فرستد که یا باید در مجامع و محافل عمومی به منبر برود و پیش روی همگان قلیان بکشد و تحریم استعمال دخانیات را بشکند و یا از تهران خارج شود. میرازی آشتیانی راه دوم را بر می گزیند و آماده حرکت از تهران می گردد . ...
رهبران بزرگ از آن رو تاریخ سازند که در لحظه ای حساس با اتخاذ یک سیاست یا تصمیم ریل تاریخ یک جامعه را به سمت و سویی خاص حرکت می دهند. آنچنان که میرزای شیرازی با یک حکم، تاثیر بسیار نهاد و روحانیت تشیع را بیش از پیش در خط مقدم مبارزه با استبداد و استعمار قرار داد . . .
عمدتا قیام ها و جنبش های بزرگ در همه کشورها، با جنبش هایی دیگر آغاز می شوند. از آن جمله اینکه جنبش تنباکو را می توان مقدمه ای برای جنبش مشروطه ایران دانست. نهضت تنباکو در شهرهای مختلفی ظهور و بروز داشت. من جمله تهران و اصفهان.
جنبشی که علیه امتیاز تنباکو در ایران شکل گرفت از دو جهت قابل تامل و دقت است، از یک سو نقش رهبری علما در این حرکت عظیم اجتماعی و از سوی دیگر رودررو قرار گرفتن سلطنت و روحانیت شیعه. جنبش تنباکو به نظر اکثر صاحب‌نظران مسائل تاریخ ایران، پیش‌درآمدی بوده برای انقلاب مشروطه. اغلب منابعی که به بحث و بررسی در تاریخ مشروطه به طور سنتی پرداخته‌اند فصلی را به ...
