انیس الدوله سوگلی ناصرالدین شاه متولد سال 1254 هجری خورشیدی در روستای امامه لواسان بود. نام اصلی وی فاطمه سلطان می باشد. وی بعد از درگذشت پدرش از کودکی به چوپانی گله عمویش پرداخت.

فاطمه ملقب به انیس‌الدوله همسر مورد علاقه و سوگلی حرم‌سرای ناصرالدین‌شاه قاجار، پادشاه ایران بود. مقام انیس‌الدوله بر سایر همسران ناصرالدین شاه برتری داشت و عملاً می‌توان او را ملکهٔ ایران دانست.

از جیران به‌عنوان پرنفوذ‌ترین زن عهد ناصری نام می‌برند،‌ او زنی کنجکاو، جسور و پرجنب‌وجوش و جوش بود و به‌واسطه تفاوت طبقاتی‌اش با زنان قدرتمند حرمسرا معمولاً خود را در موقعیت‌های سخت دخالت می‌داد و سعی می‌کرد توانایی‌هایش را بیش‌ازپیش به رخ شاه بکشد تا بتواند نفوذ بیش‌تری در دربار داشته باشد.

سوگلی ناصر‌الدین شاه زن بسیار وفاداری به ناصرالدین شاه بود و پس از ترور ناصر‌الدین شاه تا پایان زندگی شاه عزادار بود. اما با همه علاقه‌اش به ناصر‌الدین شاه نقش مهمی در ماجرای تحریم تنباکو برعهده داشت و دستور داد قلیان ها را جمع‌آوری کنند.

گزارشاتی در تاریخ عنوان شده که برخی اززنان دربار ناصرالدین شاه در توطئه قتل امیر کبیر دخیل بوده اند. در تاریخ آمده است که با تحریک ملک‌جهان خانم ملقب به مهدعلیا میرزا تقی‌خان امیرکبیر از مقام صدارت اعظم برکنار و کشته شد اما جز وی زنان دیگری نیز در این امر دخیل بودند. در کمتر منبعی از نقش «امین اقدس» در توطئه بر ضد میرزاتقی خان امیرکبیر صحبت می شود