بقعه شیخ صفی‌الدین یکی از بناهای مهم در دوره صفویه است. این بقعه در همان دوره با هزینه بالا و به کارگیری هنرمندان و معماران مشهور آن دوره بنا گردید. یکی از افرادی که نقش مهمی در ایجاد این بنا داشته است شاه صدرالدین است.

بحث شاهکارهای هنر ایران بدون ذکر هنر معماری ناقص است. در حقیقت وجود و کمال بسیاری از هنرهای دیگر وابسته به هنر معماری است. از آغاز کار (مثلا در شهر کشف شده واقع در تپه گوره در حدود 4000 سال ق.م.) توقع مردم از هنر معماری بیش از جنبه فایده آن بوده است.

در دوره قاجار مساجد زیادی بنا شد و مساجد قدیمی نیز حفظ شد. گرچه مساجدی که در آن دوره ساخته شدند از نظر هنر و زیبایی، بسیار منحصر بودند؛ اما به اذعان برخی از مسافران و مستشرقان حاضر در ایران، عظمت و شکوه سایر بناها را نداشتند. با این حال در میان تمام آن مساجد، مسجد شاه از نظر بسیاری، یک شاهکار هنری محسوب می‌شود.

خانه‌های ایرانی در دوره قاجار با مصالح و مواد اولیه ساخته می‌شدند. یعنی اکثر خانه‌ها فاقد استحکام و سبک مدرن خانه‌های امروزی بودند. به عبارتی بیشتر خانه‌ها از گل و یا سنگ تشکیل می‌شدند. با این حال خانه‌هایی نیز بودند که علاوه بر استحکام بالا، از سبک هنری خاصی بهره‌مند بودند. پیر لوتی در وصف یکی از خانه‌ها آورده است

خانه‌های ایرانی تا دوره قاجار به سبک و سیاق معماری ایرانیان ساخته می‌شدند. گرچه در این دوره شاهد نفوذ فرهنگ و تمدن غرب هستیم، اما خانه‌ها همچنان ساخت ساده و سنتی خود را حفظ نموده بودند. ساخت اکثر خانه‌ها به یکدیگر شباهت داشت و آراستگی حیاط خانه‌ها با درخت و گل یکی از ویژگی‌های اصلی و منحصر آن بود.

ارگ علیشاهی تبریز یکی از آثار تاریخی مهم تبریز است که زیبایی و ظرافت بنای آن مورد توجه گردشگران و مستشرقان قرار داشت. البته این افراد به اهمیت تاریخی ارگ علیشاهی آگاه بوده و بر اساس این آگاهی بعدها بخش اعظمی از آثار تاریخی ایران را غارت کردند.

ساختاری معماری در دوره قاجار گرچه چندین سبک متفاوت را شامل می‌شد؛ اما ساختار آن در میان شهرها و روستاها متفاوت بود. در روستاها معمولاً خانه‌ها بسته به نوع آب و هوا با مصالح بسیار ابتدایی ساخته می‌شد که عمدتاً شامل خشت و کاه و... بود. علاوه بر این، برخی از امکانات امروزی خانه‌ها، همچون حمام‌ها در بیرون از خانه ساخته می‌شدند.

فرنگ مآبی و غرب زدگی برخی از شاهان قاجار و پهلوی باعث دگرگونی خاصی در فرهنگ معماری کشور شد و کالبد شهری را در ایران به شدت تغییر داد. از همین رو سفرهای ناصرالدین شاه به اروپا تاثیر بسیار زیادی در این راستا گذاشت و بناهایی به شکل معماری اروپایی در تهران و دیگر شهرهای کشور ساخته شد.

تهران دوره قاجار از نظر ساخت شهری، دارای ساختار چندان پیچیده‌ای نبود. با این حال نسبت به بسیاری از شهرهای دیگر، وضعیت متفاوت و پیشرفته‌تری داشت. از جمله این تفاوت‌ها می‌توان به خیابان‌های و نوع ساختمان‌سازی‌های آن اشاره کرد. از سویی تهران به دلیل آنکه مرکز اصلی سفارت‌خانه‌های خارجی بود، درگیر سبک مختلط ایرانی- فرنگی بود

با توجه به مهاجرت گروهی از شیرازی های ایران در نقاط مختلف جزیره زنگبار، به مرور زمان ما شاهد ساخت و احداث بناها و تاسیسات مختلف به سبک معماری ایرانی در این جزیره هستیم.

با عنایت به ارزش شرم و حیا در اسلام، سبک معماری کهن مناطق خشک ایران به گونه ای است که حتی الامکان زن و مرد بیگانه از داشتن روابط غیرضروری و اجتناب پذیر به دور باشند. مثلاً هنگامی که کسی در منزل را می کوبد اگر کوبنده مرد است . . .