نهضت جنگل یکی از نهضت­های مهم تاریخ معاصر ایران است که از اردیبهشت ماه سال 1294 با رفتن میرزا کوچک‌خان به سوی رشت و تشکیل هیئت اتحاد اسلام در این شهر آغاز شد. در مسیر این نهضت میرزا به عنوان یک روحانی مبارز، آگاه و فداکار سال­‌ها با انگلیسی‌­ها و روس‌­های متجاوز به خاک میهن مبارزه کرد. در حقیقت تکاپوی میرزا کوچک‌خان را باید برای اعتلای کلمه اسلام، ...

نهضت جنگل یکی از نهضت­های مهم تاریخ معاصر ایران است که از اردیبهشت ماه سال 1294 با رفتن میرزا کوچک‌خان به سوی رشت و تشکیل هیئت اتحاد اسلام در این شهر آغاز شد. در مسیر این نهضت میرزا به عنوان یک روحانی مبارز، آگاه و فداکار سال­‌ها با انگلیسی‌­ها و روس‌­های متجاوز به خاک میهن مبارزه کرد. در حقیقت تکاپوی میرزا کوچک‌خان را باید برای اعتلای کلمه اسلام، ...

میرزا یونس معروف به میرزا کوچک فرزند میرزا بزرگ در سال ۱۲۵۷ هجری شمسی در محله قدیمی استادسرا شهر رشت در خانواده‌ای متوسط به دنیا آمد. طبق گفته‌ی اطرافیان، او مردی قوی بنیه با رنگ چشمان روشمن و چهره‌ای بشاش بود و از نظر اجتماعی مردی باادب، فروتن، خوش برخورد، مومن به اصول اخلاقی، طرفدار عدل و آزادی و حامی مظلومان بود.

 درباره حذف حکومت قاجاریه، تاسیس حکومت بی ریشه پهلوی و در نهایت نحوه به قدرت رسیدن رضا خان حرف ها و حدیثهای فراوانی زده شده است. یکی از ابزارهای مطرح در آن مقطع از تاریخ ایران طراحی کاریکاتور و اعتراض به این رخداد با بیانی طنز بوده است.

دکتر حشمت از بهترین یاران و همراهان میرزا کوچک جنگلی بود. او در راستای تحقق آرمان های جنگل بسیار کوشید، اما سرانجام بهتر آن دید که تسلیم نیروهای دولتی شود. جالب آنکه او که خود تسلیم شده بود تا جلوی کشتار مردم گرفته شود، در داستان گویی طرفدران رضاخان به مثابه کسی ترسیم می شود که در جنگ شکست خورد و گیر نیروهای رضاخان افتاد . . .

میرزاکوچک خان به واقع مبارزی نستوه بود که نهضت جنگل را بنیان نهاد و در راه استقلال وطن کوشید. اما در میان افرادی که در کنار او می جگیدند بودند کسانی که به راحتی به او و نهضت خیانت کردند. بیشتر این افراد طرفدران کمونیسم بود که به او پیوسته بودند و در این میان مهمترین شخصیت خالو قربان بود . . .

یکی از پژوهشگران تاریخ گفت: میرزا قبل از اینکه به جنگل برود، تقریباً می‌دانست که امثال خالوقربان و احسان‌الله‌خان چه افکاری دارند و مشغول چه توطئه‌هایی هستند، به همین دلیل هم از بسیاری از آنها برید و رابطه‌اش را با آنان قطع کرد.

یکی از محققان حوزه علمیه گفت: میرزا تحت تأثیر مکتب سامرا بود که شاگردان میرزای شیرازی پیرو آن بودند. تربیت‌شدگان این مکتب، کار یک طلبه را منحصر به درس خواندن نمی‌دانستند و در کارهای علمی و اجتماعی بسیاری مشارکت می‌کردند.

مرور فهرست کتاب‌های انتشار یافته، ‌درباره میرزا کوچک‌خان و نهضت جنگل نشان‌دهنده این است که دهه 80 بیشترین کتاب‌ها در این حوزه منتشر شده است. ضمن این‌که ناشران گیلانی نیز در این میان سهم پررنگی در بررسی و پژوهش ابعاد نهضت جنگل و مهره اصلی آن میرزا کوچک‌خان دارند.

در حالی که میرزا بسیاری از یاران جنگلی خود را در مسیر از دست داده بود، در کوه‌های تالش گرفتار سرمازدگی شد و به دست یکی از عوامل سالار شجاع کشته و سرش بریده شد. خالو قربان که روزگاری خود از همرزمان او بود سر بریده میرزا را برای رضاخان سردار سپه به تهران برد.

میرزا یونس معروف به میرزا کوچک فرزند میرزا بزرگ در سال ۱۲۵۷ هجری شمسی در محله قدیمی استادسرا شهر رشت در خانواده‌ای متوسط به دنیا آمد. طبق گفته‌ی اطرافیان، او مردی قوی بنیه با رنگ چشمان روشمن و چهره‌ای بشاش بود و از نظر اجتماعی مردی باادب، فروتن، خوش برخورد، مومن به اصول اخلاقی، طرفدار عدل و آزادی و حامی مظلومان بود.

غلام‌رضا خارکوهی گفت: میرزاکوچک خان به دنبال تجزیه کشور نبود بلکه خاستگاه اولیه قیامش رشت و گیلان بود،میرزا می‌خواست نهضتش را با حمایت مردم مسلمان و روحانیت آگاه به سایر ایالات و در نتیجه به تهران و کل ایران گسترش دهد.

رضا سلیمان نوری گفت: وثوق درباره قیام جنگل اینگونه تبلیغ می‌کرد که قیام کاملا کمونیستی است که در پی جدا کردن ایران هستند. از زمان وثوق به بعد در روزنامه‌ها تبلیغ می‌شد که نهضت جنگل در پی جداسازی بخشی از کشور است.

امیر نعمتی لیمائی گفت: حمایت‌ها و پشتیبانی‌های مدرس از میرزا کوچک‌خان کاملا مخفیانه بود و حتی پس از شهادت میرزا نیز او هیچگاه حمایت خویش را علنی نکرد

امیر نعمتی لیمائی گفت: حمایت‌ها و پشتیبانی‌های مدرس از میرزا کوچک‌خان کاملا مخفیانه بود و حتی پس از شهادت میرزا نیز او هیچگاه حمایت خویش را علنی نکرد

کوچک جنگلی از مجاهدان مشروطیت و رهبر قیام جنگل بود؛ نامش یونس و معروف به میرزا کوچک خان فرزند میرزا بزرگ از مردم رشت و ساکن استادسرا بود.

روز ۱۱ آذر۱۳۰۰ ه.ش میرزا کوچک‌خان جنگلی پس از سال‌ها مبارزه علیه خیانت‌های قاجار و استبداد رضاخانی، به شهادت رسید. در تاریخچه مبارزات آزادیخواهانه مردم ایران‌، قیام میرزا کوچک خان جنگلی از جمله نهضت‌هایی است که با اندیشه اسلامی و ضداستعماری شکل گرفت، امّا با نیرنگ و خیانت کمونیست‌ها به انحراف، تجزیه و نفاق داخلی دچار گشت و نهایتاً همسویی اعلام نشده ...

غلام‌رضا خارکوهی گفت: میرزاکوچک خان به دنبال تجزیه کشور نبود بلکه خاستگاه اولیه قیامش رشت و گیلان بود،میرزا می‌خواست نهضتش را با حمایت مردم مسلمان و روحانیت آگاه به سایر ایالات و در نتیجه به تهران و کل ایران گسترش دهد.

در آذر 1300 در حالی که میرزا بسیاری از یاران جنگلی خود را در مسیر از دست داده بود، در کوه‌های تالش گرفتار سرمازدگی شد و به دست یکی از عوامل سالار شجاع کشته و سرش بریده شد. خالو قربان که روزگاری خود از همرزمان او بود سر بریده میرزا را برای رضاخان سردار سپه به تهران برد.

گیلان سرزمینی بر سر راه روسیه‌ی در جستجوی چیرگی بر ایران، به تهران پایتخت ایران بود. پس از جدایی قفقاز از ایران هم زبانی باشندگان قفقاز با باشندگان جنوب ارس و آشنایی آنان با فرهنگ و ساختار اجتماعی و فرهنگی ایران، آن پاره ی واگذار شده به روسیه را دروازه ی گذر همه ی آن چه ساخته بود که از اروپا به روسیه می آمد و از روسیه راهی ایران می شد.