۲۷ آذر ۱۳۵۸ روزی تلخ در تقویم انقلاب اسلامی است؛ روزی که دکتر محمد مفتح، عالم مجاهد و اندیشمند برجسته‌ای که عمر خود را صرف پیوند حوزه و دانشگاه کرده بود، هدف گلوله گروهک تروریستی فرقان قرار گرفت و به فیض شهادت نائل آمد. نام و راه او، امروز به عنوان نماد علم، ایمان و وحدت جریان علمی و دینی در کشور زنده است.

ریشه‌های دیوار برلین به تقسیم آلمان پس از شکست در جنگ جهانی دوم و آغاز رقابت‌های قدرت بین متفقین بازمی‌گردد. پس از تأسیس دو دولت آلمانی در سال ۱۹۴۹ – جمهوری فدرال آلمان (غرب) و جمهوری دموکراتیک آلمان (شرق) – نابرابری اقتصادی و سیاسی به سرعت مشهود شد. جمهوری دموکراتیک آلمان، تحت کنترل حزب اتحاد سوسیالیستی (SED) و تحت سایه مسکو، با اقتصاد دستوری و فقدان ...

زندگی و مرگ میرزایعقوب، روایتگر تضاد عمیق میان عقیده ظاهری و باور باطنی است. او که اسلام را تنها به مثابه ابزاری برای نفوذ اجتماعی در راه رفرم‌های فکری‌اش می‌دید، در لحظه مرگ، با وصیت برای دفن شدن در گورستان آباء و اجدادی، رسماً بر این ریاکاری روشنفکرانه مهر تأیید زد؛ داستانی که با نبش قبر و کشمکش بر سر جسد او به اوج تراژیک خود می‌رسد.

اواخر سده هجدهم میلادی، ایران تحت حکومت نوپای قاجار، درگیر آزمونی دشوار با روسیه تزاری بود. در حالی که آقامحمدخان قاجار در حال تثبیت قدرت خود بود، مأموری به نام روانویچ (ویونویچ) با پوشش بازرگانی، مرزهای شمالی ایران را زیر نظر گرفت و استحکامات نظامی بی‌سابقه‌ای در سواحل خزر ایجاد کرد. این حرکت تجاوزکارانه، می‌توانست مسیر تاریخ منطقه را عوض کند، اما ...

پیمان‌هایی مانند گات و نهادهایی چون بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول، با ساختاری دیکتاتورمآبانه و غیرمردمی، سیاست‌های خود را بر کشورهای در حال توسعه تحمیل می‌کنند. این نهادها، با استفاده از ابزارهایی مانند «حقوق مالکیت فکری»، به دنبال کنترل انحصاری بر بازار و تحمیل آزادسازی به نفع شرکت‌های غربی هستند

روسها برای گرفتن امتیاز نفت شمال بیش از آن که به دنبال اهداف اقتصادی باشند، ژئوپلیتیک منطقه و توازن قوا با رقبای غربی خود را مدنظر داشتند. در واقع، ایجاد منطقه‌ی نفوذ در شمال برای روس‌ها دست این کشور را در برابر قدرت‌های رقیب باز می‌گذاشت و توازن قوا را برای آن‌ها تضمین می‌نمود.

رانت بانکی یکی از مشخصه‌های فساد اقتصادی در دهه 40 و 50 شمسی بود که ریشه آن به افزایش قیمت نفت در این دو دهه بازمی‌گشت. بر این اساس بسیاری از نزدیکان شاه و رژیم بدون محدودیت از وام‌های کلان بانکی بهره‌مند می‌شدند که در بسیاری از موارد نرخ بهره آن بسیار کمتر از تورم بود.

در عهد قاجار، برخی از سیاستمداران با طرفداری از سیاست‌های انگلیس و یا روسیه به انگلوفیل یا روسوفیل معروف بودند. با این حال برخی از افراد، با توجه به شرایط و منافع خاص خود، ممکن بود در برهه‌ای از زمان طرفدار یکی از قدرت‌ها باشد و در زمانی دیگر با تغییر این سیاست، از قدرت مقابل حمایت نماید.

مسائل مربوط به زنان یکی از مهمترین عرصه‌هایی بود که با تغییر و تحولات مهمی روبرو شد. مهمترین اهداف رضاشاه در این عرصه، بر پایه تجددخواهی و پیاده کردن الگوهای غربی در مورد زنان به شکل اجباری بود. او اجرای این اهداف را با ایجاد کانون‌هایی که رهبری آن بر عده دخترانش بود آغاز کرد. از جمله این کانون‌ها می‌توان به کانون بانوان اشاره کرد.

امیرکبیر با درک اهمیت تنوع‌بخشی به روابط خارجی ایران، تلاش کرد تا با ایجاد سفارت‌خانه‌ها و گسترش مناسبات با کشورهایی چون آمریکا، پروس و اتریش، از انحصار ارتباط با روسیه و انگلیس رهایی یابد و منافع ملی را تأمین کند.

سندی از دوران پهلوی پرده از پرداخت بدهی‌های سنگین دو عضو برجسته دربار، حمیدرضا و عصمت پهلوی، توسط محمدرضا شاه برمی‌دارد. این سند که به نقل از اسدالله علم منتشر شده، حاوی دستور صریح شاه است که تأکید می‌کند هرگونه استقراض یا نیاز مالی باید پیش از اقدام به اطلاع دربار برسد تا در صورت «مصرف صحیح»، شاه شخصاً دستور پرداخت آن را صادر نماید؛ این موضوع نشان‌دهنده ...

از جمله گروه هایی که حکومت پهلوی از آن به شدت هراسان بود، جریان های دانشجویی بودند. از این رو به شدت در تلاش بود که بر آنها مسلط شود و آنها را از مسیر اعتراضی که در ذهنشان بود منحرف و منصرف سازد.

هنر صنعتگری یکی از هنرها و مشاغل مهم بخش‌های عمده‌ای از مردم ایران در دوره قاجار بود. گرچه رواج این صنعت در آن دوره نسبت به دوران پیش از آن با اقبال کم مردمی مواجه بود؛ اما مردم بسیاری از شهرها همچنان به آن مشغول بوده و از این راه امرار و معاش می‌کردند.

اسناد افشا شده از لانه‌ی جاسوسی آمریکا، ابعاد جدیدی از سیاست‌های قدرت نرم واشنگتن در ایران پیش از انقلاب را آشکار ساخت. این گزارش‌ها نشان می‌دهند که ایالات متحده از طریق نهادهایی نظیر «بنیاد جانسون»، با پوشش ارتباطات علمی و آکادمیک، نه تنها به دنبال نزدیکی با دانشجویان و دانشگاهیان نخبه ایرانی بود، بلکه به‌طور هدفمند برنامه‌هایی برای «بررسی گرایش‌ها ...

جام جهانی فوتبال، امروز بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین رویداد ورزشی در جهان است، اما آغازش بسیار ساده‌تر و بی‌خبرتر از آن چیزی بود که اکنون تصور می‌کنیم.

وقتی تکنولوژی و نرم‌افزارهای غربی به کشورهای در حال توسعه صادر می‌شوند، تنها یک ابزار فنی منتقل نمی‌شود، بلکه منطق و مفروضات فرهنگی جامعه مبدأ نیز تحمیل می‌گردد. این عقلانیت، که از زمینه فرهنگی خود جدا شده، برای فرهنگ‌های دیگر بیگانه و ویرانگر است و به تباهی و تلخی می‌انجامد

نائینی استدلال می‌کرد که اگرچه حکومت در عصر غیبت اساساً غصبی است، اما تفاوت میان مشروطه و استبداد در جلوگیری از «اغتصاب مضاعف» است.

قانون، به معنای عام، عبارت است از مجموعه‌ای از قواعد و مقررات الزام‌آور که توسط نهادهای صلاحیت‌دار وضع شده و برای همه اعضای یک جامعه لازم‌الاجرا است. ویژگی‌های اصلی یک قانون در نظام‌های حقوقی مدرن، کلیت (شمول بر تمامی موارد مشابه)، عمومیت (عدم انحصار به شخص یا موقعیت خاص) و الزام‌آور بودن (تحت پوشش ضمانت اجرا) است. در این چارچوب، همه افراد در برابر ...

لحظه‌ای که حبیب ثابت پاسال، سرمایه‌دار بزرگ، نماد مذهبی خود را بر سینه‌ی جوانی سیاه‌پوست می‌نشانَد. این تصویر، تنها یک رویداد مذهبی نیست؛ بلکه سند ارتباط عمیق میان قدرت اقتصادی، نفوذ حکومتی و تبلیغ جهانی یک آیین در ایران معاصر است.

سازمان اطلاعاتی رژیم اسرائیل، برای برخوردار شدن از پشتیبانی ساواک برای عملیات بر ضد فلسطینیان در کشورهای عربی خاورمیانه، تلاش بسیاری از خود نشان داد. در واقع، برخی از اسناد نشان می‌دهند که سرویس موساد در نشست‌های دوجانبه و سه جانبه با ساواک و سیا از سازمان اطلاعاتی ایران می‌خواهد که در اقدامات علیه فلسطینیان همکاری کند. به خصوص که ایران یک کشور اسلامی ...