بزک پهلوی، تحریف رژیمی آلوده

جوان و تاریخ- مقالات

بعد از هر انقلابی گروهها و جریاناتی پیدا میشوند که چون منافع خود را در نظام قبلی از دست دادهاند، از وضع جدید راضی نمیباشند. از این رو به انحاء گوناگون به مخالفت با نظام جدید برمیخیزند. این افراد که معمولاً در ادبیات سیاسی از آنان تحت عنوان مخالفان وضع موجود یاد میشود بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران نیز وارد جنگ نرم با نظام حاکم گردیدند. افراد و گروههای مذکور جهت رسیدن به منافع خود، با بهرهگیری از ابزارها و روشهای گوناگون از جمله تطهیر یا بزک اقدامات رژیم پهلوی درصدد رسیدن به اهداف و منافع خاصی بوده و هستند. رهبر انقلاب، آیتالله خامنهای نیز به جو روانی که این افراد در بزک رژیم پهلوی ایجاد کردهاند، اشارههای فراوانی نمودهاند. حال با توجه به این توضیحات، موضوع اصلی نوشته پیشرو پیرامون اهداف اصلی این افراد و گروهها از تحریف تاریخ میباشد.

بزک رژیم پهلوی

با پیروزی انقلاب اسلامی، بتدریج برخی از مخالفان نظام سیاسی تلاشهایی را در جهت تطهیر و پیرایش اقدامات رژیم پیشین یعنی حکومت پهلوی نمودند. این افراد و گروه ها که در داخل و خارج از نظام سیاسی میباشند، عمدتاً شامل دو دسته هستند. دسته اول کسانی هستند که در رژیم پیشین از جایگاه و یا منافع خاصی برخوردار بودهاند و با وقوع انقلاب منافع خود را از دست داده و یا در معرض خطر دیدهاند، و دسته دوم نیز کسانی هستند که با هدف رسیدن به اهدافی خاص با رژیم پهلوی مبارزه کردند، اما وقوع انقلاب نتوانست آنها را به اهداف موردنظرشان برساند. از این رو این افراد، با استراتژی بلندمدت تفرقه افکنی و براندازی حکومت، در تلاشند با بهرهگیری از روشهای مختلف، عملکرد رژیم پهلوی را خدماتی مطلوب و صادقانه در نزد مردم تداعی نمایند.

روش غالب این جریانات مخالف و معاند اسلام، کمرنگ نمودن ضعفها و کاستیهای رژیم پهلوی و پنهان نمودن اشتباهات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی میباشد. در این روش که معمولاً با استفاده از ابزارهای گسترده و حمایت برخی از کشورهای مخالف جمهوری اسلامی صورت میگیرد، مخالفان با تحریف واقعیات، به معکوس جلوه دادن حقایق و یا چشم پوشی از برخی رویدادها، اقدام مینمایند. این در حالیست که علاوه بر اندیشمندان داخلی، بسیاری از تحلیلگران خارجی نیز در نوشتههای خود برناکارآمدی رژیم پهلوی با دامن زدن بر اقداماتی چون وابسته نمودن کشور به بیگانگان، سرکوب مردم و جنبشهای سیاسی- اجتماعی، فقر، خفقان سیاسی و... تأکید نموده اند. آنچه که در این رابطه حائز اهمیت میباشد، این است که دامنه حرکت این جریان در سالهای اخیر سرعت بیشتری گرفته است؛ چنانچه رهبر انقلاب نیز بارها با اشاره به این موضوع در سخنان خود فرمودهاند: «دشمن به دنبال بزک کردن چهره خاندان منحوس پهلوی است.» به باور رهبر انقلاب، دشمن از این طریق میکوشد تا این گذشته زشت، پلید و سیاه به گذشته‌ای درخشان و زیبا تغییر یابد و از این طریق نتیجه بگیرند که لزومی به وقوع انقلاب اسلامی برای از بین بردن آن گذشته، وجود نداشته است...1 رهبر انقلاب این اقدامات را بخشی از پروژه «جنگ نرم» دشمنان و مخالفان نظام میدانند که با بهرهگیری از آن درصدد دستیابی به اهداف خاص خود هستند.

جنگ نرم و اهداف و تاکتیکهای آن

کالینز جنگ نرم را استفاده طراحی شده از تبلیغات و ابزارهای مربوط به آن برای نفوذ ذر مختصات فکری (فرد، گروه یا کشوری خاص) با توسل به شیوههایی خاص دانسته که موجب پیشرفت مقاصد امنیت ملی مجری یا مجریان میگردد.2 بر این اساس میتوان در تعریفی کلی، جنگ نرم را توانایی تأثیرگذاری بر دیگران با هدف تطمیع یا تحریک آنان با ابزارهایی چون رسانه، کتاب، ماهواره، اینترنت و یا شبکههای خاص اجتماعی دانست.

حال در سطح افراد و جریانات یا گروههای مختلف، این تعریف به اقدامات دشمنان و مخالفان جمهوری اسلامی با استفاده از تبلیغات جهت تأمین منافع مورد انتظار، اطلاق میگردد. این روند زمانی آغاز میگردد که استفاده از روشهای نظامی بنابر دلایل مختلف جهت تخریب و یا نابودی آن نظام میسر نباشد. از این رو با راه انداختن جنگ نرم و تمرکز بر بخش فرهنگی، سعی در تغییر ابعاد آن میکند.

جنگ نرم با تاکتیک های مختلفی از جمله تلطیف و تنویر، شایعه، دروغ بزرگ، تکرار و... و ابزارهای غیرنظامی صورت میگیرد. به نظر میرسد تاکتیکهای مورد استفاده تحریف کنندگان تاریخ، تلطیف و تنویر و دروغ، تکرار و... میباشد. از تلطیف و تنویر (مرتبط ساختن چیزی با کلمه ای پر فضیلت) هنگامی استفاده می شود که چیزی را بدون بررسی شواهد بپذیریم و تصدیق کنیم.3

در تاکتیک دروغ نیز که تاکتیکی رایج و قدیمی است، پیام یا پیامهایی که به هیچ وجه رنگ و بوی واقعیت ندارند، جهت فریب دادن افراد یا مخاطبانی خاص، مرتب تکرار میگردد. البته علاوه بر این تاکتیکها ممکن است بسته به نوع پیام یا مخاطبان، از تاکتیک یا روشهای دیگری نیز استفاده شود.

در این رابطه به نظر میرسد جنگ نرمی که دشمنان نظام با تحریف واقعیات تاریخی به راه انداختهاند، با اهداف گوناگونی چون تأثیرگذاری شدید بر افکار عمومی جامعه، ایجاد تشکیک و شبهه در باورهای مردم نسبت به رژیم پهلوی، ناکارآمد جلوه دادن نظام کنونی و نیز خدشه دار نمودن وحدت و همبستگی ملی صورت میگیرد. در این فرآیند مخاطب مجریان جنگ نرم، مردم به طور عام و نخبگان، دانشگاهیان، و مسئولان به طور خاص هستند.

بر این اساس میتوان گفت: در تحریف تاریخ و بزک رژیم پهلوی، مخالفان تلاش میکنند تا گذشتههای تیره و تاریک رژیم پهلوی از جمله جنایات و شکنجههای مردم؛ مخالفان و ناراضیان رژیم، اقدامات خلاف منافع ملی کشور از جمله اعطای حق کاپیتولاسیون، سرسپردهگی به قدرتهای خارجی، فسادهای اخلاقی و سیاسی، عدم مشروعیت و مقبولیت حکومت وسایر ناکارآمدیهای رژیم نادیده گرفته شود و در مقابل بر موضوعاتی خلاف واقعیت چون پیشرفته بودن کشور در همه ابعاد، وجود آزادی و... تأکید شود.

بنابراین میتوان نتیجه گرفت که هجمه برخی از افراد با ابزارهای ارتباطی در رابطه با ایجاد تزلزل در افکار مردم نسبت به رژیم پهلوی، بخشی از پروژه روانی جنگ نرم با هدف تحریف تاریخ و واقعیات آن میباشد. در این عملیات تلاش میشود با پررنگ نمودن برخی از فعالیتهای اقتصادی رژیم پهلوی که با رانت نفت صورت میگرفت، بر بسیاری از جنایات و مفاسد سیاسی و اخلاقی شاه و حکومتش سرپوش گذاشته شود تا شاید بتوانند از قِبَل چنین اقداماتی به اهداف خاص خود چون ایجاد حس بیاعتمادی نسبت به نظام حاکم، تفرقه افکنی و ایجاد تزلزل در اراده و همبستگی ملی برسند. امروزه، این کار به طور ویژه و در سطحی وسیع توسط رسانه های فارسی زبان مستقر در خارج از مرزهای ایران در حال انجام است، که سخن گفتن از مصادیق عمل آنها بحثی مجزا را می طلبد.

پی نوشت ها:

1- سخنان مقام معظم رهبری در 20/ 7/94

2- جان ام کالینز، استراتژی بزرگ(اصول و رویهها) ترجمه کوروش بایندر، تهران: انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه، 1370، ص: 487.

3- ورنر، سورین و تانکارد، جیمز. نظریه های محورهای ارتباطات، ترجمه دکتر علیرضا دهقان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم، 1384، ص: 158.