عواید دولت از یک فناوری نوین ارتباطی

تلگراف یکی از فناوری‌های نوین ارتباطی بود که در دوره قاجار توسط انگلیس در ایران توسعه یافت و روسیه نیز در شمال به گسترش آن پرداخت. این فناوری علیرغم آنکه تحت کنترل انگلیس و روسیه بود؛ اما دولت‌های قاجاری نیز از آن عوایدی حال می‌کردند.
«تلگراف نیز یکی دیگر از منابع درآمد دولت و این عواید نیز مدت‌ها مانند عواید پست به مقاطعه واگذار می‌شد، چنانکه تا اوایل مشروطه اداره و مقاطعه عواید تلگراف در دست خانواده علی قلی خان مخبرالدوله بود و مقاطعه کار سالی بیست هزار تومان به دولت می‌پرداخت. ولی مقارن استقرار رژیم مشروطه ولیخان سپهدار تلگراف ایران را به مبلغ سالانه ۲۳۰ هزار تومان اجاره کرد. نظارت بر مخابرات تلگرافی، در شمال در دست روس‌ها و در جنوب در دست انگلیس‌ها و در سال ۱۳۰۶ قمری عایدات دولت از بابت تلگراف‌های داخله و خارجه روی هم رفته 348/210 قران بوده است.»

منبع: علی اصغر شمیم، ایران دوره سلطنت قاجار قرن سیزدهم و نیمه اول قرن چهاردهم، تهران، بهزاد، 1389، چاپ دوم، ص 340