تقی زاده و عدم تمایلش به وزارت

در حالی که فروغی عازم اروپا بود، تقی زاده نیز به آمریکا رفته بود: « رسماً خبر رسید که تقی زاده پُست وزارت خارجه را نپذیرفته و برای تصدی مدیریت نمایشگاه ایران در فیلادلفیا عازم ایالات متحده شده است. انتصاب جدید دیگری در کابینه اعلام نشده است.» او در گزارش دیگری ادامه می دهد: «احتراماً به اطلاع می رساند که کفیل وزارت خارجه در اولین روز ماه جاری خبر داد که سید حسن تقی زاده به رئیس الوزراء اطلاع داده است که پُست وزارت خارجه را در کابینه جدید نمی پذیرد... مسائل مبهمی که در ارتباط با انتصاب آقای تقی زاده وجود دارد قضیه را قدری مضحک کرده است... یکی از دوستان صمیمی آقای تقی زاده به من گفته است که او اصلاً قصد نداشت در دولتی که ناگزیر یک دولت موقت است مقامی داشته باشد... آقای تقی زاده به نمایندگی مجلس آتی انتخاب شده است و بدون شک چهره ای برجسته در پیشرفت آتی ایران خواهد بود.»موری در تاریخ 5 نوامبر 1926 شخصاً با تقی زاده در فیلادلفیا صحبت کرد: «او سپس با اشاره به روابطش با شاه گفت که در زمان سرنگونی خاندان قاجار، گروهی از میهن پرستان ایرانی متشکل از: مشیرالدوله، مؤتمن الملک، دکتر مصدق، علایی و مستوفی الممالک با طرح و برنامه های رضاخان، رئیس الوزرای وقت، مخالفت کردند و دلیل شان هم این بود که مقاصد او ناقض قانون اساسی است. پس از اینکه شاه [فعلی] به رغم محدودیت های قانونی موفق شد خاندان قاجار را سرنگون کند، او و گروه فوق تصمیم گرفتند تا پایان عمر مجلس فعلی از هرگونه مشارکت در کارهای دولت خودداری کنند... با این حال، پس از تاجگذاری شاه، او و آقای علایی به شاه اطلاع دادند که می خواهند به طور خصوصی و نه رسمی حضور شاه شرفیاب شوند. او گفت که شاه خیلی دوستانه و صمیمی از آنها استقبال کرد، شخصاً برایشان چای ریخت، سیگارهایشان را روشن کرد و تا پای کالسکه بدرقه شان کرد. آنها دلایل مخالفت شان را با تصاحب قدرت عالی ایران به دست او توضیح دادند و گفتند که از نظر آنها چنین اقدامی می تواند مملکت را بی ثبات کند که عواقب خطرناکی خواهد داشت. شاه بدون اینکه کینه ای به دل راه بدهد توضیحات شان را پذیرفت ولی از آنها خواست حالا که به اهدافش رسیده است بی طرف باشند و یا حتی از او حمایت کنند.» انتصاب وزیر خارجه تقریباً دو ماه طول کشید. در 28 ژوییه 1926، فیلیپ با ارسال تلگرامی اطلاع داد: «علیقلی انصاری (مشاورالممالک) که اخیراً سفیر کبیر ایران در مسکو بود به وزارت خارجه منصوب و کارش را شروع کرده است.

منابع:
1- گزارش فیلیپ، شماره 118، 891.20/59، مورخ 30 ژوئن 1926.
2- تلگرام فیلیپ، شماره 38، 891.002/157، مورخ 2 جولای 1926.
3- گزارش فیلیپ، شماره 119، 891.002/160، مورخ 1 جولای 1926.