رافت انقلابی، حتی با دشمنان!

شهید بهشتی، یکی از روحانیون دلسوز و مردم‌مدار بود. درواقع رافت نسبت به مردم حتی به دشمنان اسلام نیز یکی از ویژگی‌های بارز ایشان بود که گاه از سوی برخی از علما مورد انتقاد نیز قرار می‌گرفت.
«شهید دکتر بهشتی می‌خواست از قلهک به خیابان ایران، تغییر مکان دهد. چون معتقد بود که باید در کنار طبقات پایین جامعه زندگی کرد، اما انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی فرصت و مجال این کار را به او نداد. آیت‌الله خزعلی، خاطره‌ای از مرحوم بهشتی دارد که مربوط به حبیب آشوری بود. آیت‌الله خزعلی این فرد را با توجه به یکی از آثارش به سیزده مورد ارتداد محکوم کرده بود؛ مثلا در رابطه با صفت رحمان گفته بود که رحمت همین ابر و باران و چیزهای ظاهری است در حالی که رحمان موجود مستقل به ذات و مشرف بر همه موجودات است. یک بار دکتر بهشتی که به قم آمد آشوری هم آنجا بود. به آیت‌الله خزعلی گفت: «آیا در صدور حکم ارتداد آشوری عجله نکرده‌ای؟» آیت‌الله خزعلى به ایشان گفت «نه هیچ عجله‌ای نبوده است» رحم دلی ایشان حتی درباره چنین مرتدی در خور تحسین است، ولی معظم له از کلمات او خبر نداشت و ناهنجاری‌های کتاب او را ندیده و نخوانده بود..»

شهید آیت‌الله دکتر سید محمد حسینی بهشتی، یکی از معماران اصلی انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران بود. ایشان نه تنها یک فقیه برجسته و یک نظریه‌پرداز سیاسی عمیق بودند، بلکه در عمل نیز نقش بسیار مهمی در پایه‌گذاری نهادهای انقلابی و مدیریت کشور در سال‌های ابتدایی انقلاب داشتند.

تولد و تحصیلات: شهید بهشتی در سال ۱۳۰۷ در اصفهان متولد شد. تحصیلات حوزوی خود را در قم و سپس در آلمان ادامه داد و در کنار آن به تحصیلات دانشگاهی در رشته فلسفه پرداخت. این ترکیب تحصیلات حوزوی و دانشگاهی، دیدگاه جامع و عمیقی به ایشان بخشیده بود.
فعالیت‌های سیاسی و مبارزاتی: ایشان از همان دوران جوانی به فعالیت‌های مبارزاتی علیه رژیم پهلوی پرداختند. در تاسیس مرکز اسلامی هامبورگ در آلمان نقش کلیدی داشتند و فعالیت‌های روشنگرانه و انقلابی خود را در خارج از کشور نیز پیگیری می‌کردند. پس از بازگشت به ایران، از یاران نزدیک امام خمینی (ره) شدند و در سازماندهی مبارزات نقش فعالی ایفا کردند.
پس از انقلاب: با پیروزی انقلاب اسلامی، شهید بهشتی مسئولیت‌های سنگینی را بر عهده گرفتند:
ریاست دیوان عالی کشور: در این سمت، نقش مهمی در ساماندهی قوه قضائیه و تدوین قوانین اسلامی ایفا کردند.
ریاست مجلس خبرگان قانون اساسی: ایشان به عنوان رئیس این مجلس، هدایت‌گر تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بودند که یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب به شمار می‌رود.
دبیرکل حزب جمهوری اسلامی: ایشان بنیانگذار و دبیرکل این حزب بودند که در اوایل انقلاب، نقش محوری در صحنه سیاسی کشور داشت.

شهادت:
شهید بهشتی و ۷۲ تن از یارانش، در هفتم تیرماه ۱۳۶۰ در یک اقدام تروریستی ناجوانمردانه توسط سازمان منافقین (سازمان مجاهدین خلق) به شهادت رسیدند. این حادثه تلخ، که به “فاجعه هفتم تیر” معروف است، در دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی در تهران رخ داد. انفجار مهیبی که توسط عامل نفوذی منافقین صورت گرفت، منجر به شهادت این شخصیت‌های برجسته و بسیاری از مردم عادی شد.
تأثیر شهادت:
شهادت آیت‌الله بهشتی و یارانش، ضربه بزرگی به پیکر نوپای جمهوری اسلامی بود، اما در عین حال، باعث وحدت و همبستگی بیشتر مردم و مسئولین در برابر دشمنان انقلاب شد. امام خمینی (ره) پس از شهادت ایشان، درباره او فرمودند: “بهشتی مظلوم زیست و مظلوم مرد و خار چشم دشمنان اسلام بود.”
شهید بهشتی به عنوان نمادی از صبر، مقاومت، علم و تقوا، همواره در تاریخ انقلاب اسلامی زنده خواهد ماند. یاد و خاطره ایشان و ۷۲ تن از یاران باوفایشان گرامی باد.

منبع: علی احمدمحرابی، مرید امام (زندگینامه آیت‌الله ابوالقاسم خزعلی)، تهران، موسسه فرهنگی هنری و انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1397، صص 83- 84