برای امیرعباس هویدا، نخست‌وزیر پرحاشیه‌ی ایران، آمریکا نه فقط یک متحد، بلکه بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی و سیاستش بود. ارتباطی که ریشه در سال‌ها قبل داشت و سرنوشت سیاسی‌اش را رقم زد. از تسهیلات خرید کمیسری ارتش آمریکا تا هدایت سازمان سیا، چه عواملی باعث شد هویدا به گزینه‌ی مطلوب واشنگتن برای رهبری ایران تبدیل شود؟
۱
آمریکا، کعبه آمال هویدا بود. او ارتباط به آمریکا را بخش جدایی ناپذیر زندگی خود و سیاست تیران می‌دانست. به همین دلیل نیز آمریکا همواره از او حمایت می‌کرد و وقتی موضوع نخست وزیری هویدا مطرح شد آمریکا کاملا از آن استقبال کرد:
«روزگاری که حسنعلی منصور و امیرعباس هویدا در آلمان - اشتوتگارت به ظاهر در سفارت ایران، اشتغال داشتند و در باطن به فعالیت‌های دیگری مشغول بودند، یکی از امتیازاتی که داشتند، حق خرید از کمیسری ارتش آمریکا بود. با تصمیم آمریکا مبنی بر بهره گیری از نخبگان نوخاسته تکنوکرات، منصور و هویدا که آموزش‌‌های لازم را دیده بودند مأمور سازماندهی این افراد شدند. گراتیان یا تسویچ که ریاست دفتر سیا در ایران را به عهده داشت برای کنترل و هدایت هر چه نزدیکتر این دو به مستأجری خانه حسنعلی منصور رفت و برای آنکه بی واسطه در جریان تشکل امریکایی کانون مترقی باشد در این جلسات شرکت کرد. او در خصوص اداره جلسات می‌گوید: گرچه منصور به ظاهر ریاست گروه را به عهده داشت اما مغز متفکر جریان هویدا بود. رابط کانون با ساواک منصور بود. با نظر براین شواهد و قرائن نسبت به ارتباط امیرعباس هویدا با سازمان‌های جاسوسی انگلیسی آمریکایی و صهیونیستی هیچ تردیدی نیست ولی آنچه مسلم است او که از هوش و درایت و کیاست قابل توجهی برخوردار بود، زمانی که نظم و انضباط سرلشکر حسن ارفع را در آنکارا برنتابید و محدودیت‌های حاصله از حضور او به جای رجبعلی منصور، بر او دشوار آمد برای آنکه در مسیر مراحل رشد و ترقی با مشکلی مواجه نگردد گزارشاتی را علیه روحیات نظامی ارفع به ساواک بختیار داد با قدری تأمل در نحوه گزارش نویسی مشخص است که نویسنده گزارش فردی آموزش دیده و مجرب بوده است.»
منبع: امیرعباس هویدا به روایت اسناد ساواک، جلد اول، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1382، صص 41- 42
cafetarikh.com/news/50083
تگ ها
تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.