به محض تصویب این قانون وکلای تود‌‌ه‌ای مجلس که اغفال گردیده و در مقابل امر انجام شدهای واقع شده بودند به وسیله تلفن جریان را به کمیته مرکزی حزب و علی اف رابط دایمی این کمیته و سفارت شوروی و کافتارادزه خبر دادند
۱
در اواسط دهه 1320، شوروی به دنبال کسب امتیاز از منابع نفتی ایران افتاد. اما مجلس ایران با تصویب قانونی تحت عنوان قانون منع امتیاز نفت، دست شوروی از منابع نفتی را کوتاه کرد. تصویب این قانون علاوه بر شوروی، واکنش تند حزب توده را به دنبال داشت:
«طرح فوق در همان جلسه با محیط بسیار مناسبی که بر اثر نطق مؤثر و مهیج دکتر مصدق ایجاد شده بود فی‌المجلس به تصویب رسید و به صورت قانون در آمد. به محض تصویب این قانون وکلای تود‌‌ه‌ای مجلس که اغفال گردیده و در مقابل امر انجام شدهای واقع شده بودند به وسیله تلفن جریان را به کمیته مرکزی حزب و علی اف رابط دایمی این کمیته و سفارت شوروی و کافتارادزه خبر دادند. عوامل شوروی به محض اطلاع بر این امر مراتب را آناً به مسکو گزارش دادند و برای مقابله با این جریان کسب دستور کردند. مسکو وقتی از جریان تصویب این قانون که در معنی ویزای بازگشت کافتارادزه به شوروی محسوب می‌شد مطلع گردید دانست که دیگر از طریق دیپلماسی و طرق عادی نمی تواند در تحصیل امتیاز نفت شمال ایران توفیقی حاصل نماید از این جهت سران شوروی و پولیت بورو برای جبران این شکست و قبضه کردن شمال ایران و چنگ انداختن به روی منافع نفت ،آن به تنظیم نقشه دیگری دست زدند این نقشه چنان که خواهیم دید تجزیه آذربایجان و تشکیل حکومت خودمختار پیشه‌وری در آن سامان بود»
منبع: غلامحسین میرزا صالح، خاطرات سیاسی احمد آرامش، اصفهان، انتشارات جی، 1369، ص 34
cafetarikh.com/news/50110
تگ ها
تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.