سفرنامه‌نویسان اروپایی در دوره‌های تاریخی مختلف، به‌ویژه عصر قاجار، اصالت تاریخی ایران و قدمت ریشه‌های آن را ویژگی ممتاز این ملت می‌دانستند. از نگاه آنان، این پایداری نه تنها موجب غرور ملی ایرانیان بود، بلکه به فرهنگ ایران قدرتی خارق‌العاده می‌بخشید تا در طول قرون، مهاجمان خارجی را در خود مستحیل کرده و همسان گرداند. این نویسندگان، همچون ژنرال سایکس و گوبینو، بر این باور بودند که ایران به دلیل ریشه‌های محکم خود، ملتی کهن، «پا برجا و پر جاذبه» است که علی‌رغم اختلاط نژادی، همواره شخصیت و هویت تاریخی خود را حفظ کرده است.
۰
سفرنامه‌نویسان اروپایی باور داشتند که اصالت تاریخی ایران نه‌تنها موجب غرور ملی، بلکه عامل همسان‌سازی مهاجمان با فرهنگ ایرانی بوده است. آنان این پایداری را یکی از ویژگی‌های ممتاز ملت ایران در طول تاریخ می‌دانستند:
«ملت ایران چون یک ملت کهن است در قرون و اعصار گذشته ریشه هایی محکم دارد. بدین سبب یک ملت پا برجا و پر جاذبه است. این ملت چنان اصالتی دارد که تمامی اقوام و عناصر خارجی را که طی چند هزار سال به دفعات به ایران یورش آورده و ساکن شده اند در خود مستحیل کرده و همسان خود گردانده است. ژنرال سایکس درباره تاریخ و ملت ایران چنین می نویسد: پس از چشم پوشی از بعضی معایب بسیار جزیی ایران ملتی است که در گذشته خیلی دور، دارای مجد و عظمت تاریخی بوده و هنگامی که انگلیسی ها در توحش و بربریت بسر می برده اند به سرزمینهای وسیعی در دنیای آن روزگار حکومت میکرده است. گوبینو هم چنین عقیده دارد ایرانیان یک ملت قدیمی هستند نه تنها خانواده های تربیت شده بلکه عامی ترین ایرانیان همواره این موضوع را در نظر دارند که ایرانیان قدیمی ترین ملل دنیا هستند. این اولویت یکی از مبانی اخلاقی ایرانیان را تشکیل میدهد. یکی از نتایج این عقیده این است که شعایر باستانی در ایران خیلی طرف توجه می باشد. سپس اضافه میکند زندگی این ملت اگر بکلی با زندگی اروپاییان فرق نداشته باشد ، خیلی با آن فرق دارد و شاید یکی از علل آن ناشی از این باشد که نژاد ایرانی مخلوطی از اقوام بسیار است... من نمیگویم که نژاد ایرانی از اقوام بسیار ترکیب شده زیرا این نژاد هرگز با نژاد دیگر ترکیب نمیگردد بلکه همواره شخصیت خود را حفظ می کند.»
منبع: مهين اويس، فرهنگ ایران در سفر نامه های اروپایی دوره قاجار، شیراز، ۱۳۷۸، ص ۸۵
cafetarikh.com/news/50220
تگ ها
تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.