قیام 15 خرداد یکی از بزرگ‌ترین قیام‌های مردمی علیه حکومت پهلوی دوم بود. این قیام، اولین قیام ضدحکومتی بود که امام نیز به نوعی در محوریت آن قرار داشت. در جریان این قیام، مردم اقدامات حکومت از جمله حمله ساواک به مدرسه فیضیه و نیز دستگیری امام را محکوم کردند.

از آنجا که بریتانیا مصمم بود از هر گونه کمک به ایران ممانعت کند، یکی از وام‌های آمریکا به ایران را بلوکه کرد و به بانک شاهنشاهی ایران دستور داد اعتبار دولت قوام السلطنه را تمدید نکند

دی‌ ماه‌ 1357 در حالی‌ آغاز شد که‌ بسیاری‌ از مناطق‌ جهان‌ دستخوش‌ آشفتگی، آشوب‌ و بحران‌ سیاسی‌ بود. از آنجا که‌ این‌ اوضاع‌ نابسامان، آینده‌ای‌ تیره‌ و تار را متصور می‌کرد، دولت‌های‌ متحد غربی‌ را به‌ واکنش‌ برانگیخت‌ تا مشترکاً‌ راهبرد و راهکار جدیدی‌ را برای‌ رویارویی‌ با تحولات‌ جهانی‌ و رویدادهای‌ بزرگ‌ بین‌المللی‌ ترسیم‌ کنند.

یکی از سیاستهای کشورهای‌ خط‌ مقدم تماس با کشورهای دوسـت افریقای‌ جنوبی بود. در این تماسها سعی می‌شد این کشورها تشویق شوند که از‌ فروش‌‌ نفت‌ به حکومت نژادپرست و ادامه همکاریهای اقتصادی با آن رژیم اجتناب‌‌ ورزند.

آمریکا بعد از اتمام جنگ جهانی دوم که مصادف با سقوط حکومت رضاشاه بود، وارد صحنه سیاسی ایران شد. البته حضور این کشور تا قبل از کودتای 28 مرداد چندان پررنگ نبود. اما بعد از کودتا آمریکا به مهم‌ترین بازیگر خارجی در ایران تبدیل شد

همزمان با قدرت یافتن امام خمینی در جریان انقلاب و مطرح شدن نام او به عنوان رهبر مبارزات مردمی، آمریکا بر آن شد تا اصطلاحا تکلیف خود با انقلاب ایران و رهبر آن را مشخص کند. موضع‌گیری‌ها در رابطه با نحوه تعامل با امام در دستگاه‌های سیاسی آمریکا متعدد و متفاوت بود.

ایران به طور کامل تابع سیاست های آمریکا در منطقه و جهان بود. در اوج جنگ سرد و زمانی که آمریکا و شوروی در آستانه جنگ با یکدیگر قرار داشتند، ایران نیز حالت تخاصمی خود با شوروی را حفظ کرد و در مقابل در زمانی که خبرها حاکی از تلطیف جنگ سرد شد، ایران نیز به سمت شوروی حرکت کرد...

هم‌سویی جبهه ملی با سیاست‌های آمریکا در اسناد زیادی  ارائه شده است . این سند نیز به این موضوع اختصاص دارد. این سند نشان می‌دهد که هیات اجرائیه‌ی جبهه‌ی ملی خواستار توقف انتقاد از سیاست‌های آمریکا شده است.

تلقی شاه و رژیم از توسعه و حفظ قدرت، وابستگی هر چه بیشتر به آمریکا و تأمین نیازهای انرژی آن همچون نفت بود. این موضوع به مسابقه‌ای میان رژیم و رقبایی چون عربستان بدل شده بود که هدف اولیه آن رضایت آمریکا بود

یکی از افسران آمریکایی، به نام سرهنگ «لاری دیویس»، مورد حمله قرار گرفته است. او در حال بازگشت به اقامتگاهش بوده است که مردی به سوی او شلیک می‌کند و فرار می‌کند.

کنوانسیون وین که طبق آن مستشاران نظامی از حق مصونیت قضایی برخوردار می‌شدند یکی از جنجالی‌ترین لایحه‌هایی بود که هیچ‌کدام از نخست‌وزیران شاه حاضر نبودند به آن تن دهند. چنانچه وقتی این طرح در زمان امینی بر سر زبان‌ها افتاد، امینی از مطرح کردن آن در مجلس خودداری کرد

در نزد مورخان و حافظه تاریخی ملت ایران، خاندان زاهدی، خانواده نام آشنایی هستند که با ایفای نقش موثر در کودتای 28 مرداد 1332، خدمات ویژه ای به خاندان پهلوی نمودند و بعد از پیروزی کودتا نیز محمدرضاشاه به پاس خدمات این خاندان، فضل الله زاهدی را به عنوان نخست وزیر انتخاب و پسرش اردشیر زاهدی را به حلقه اول دربار راه داد و با موافقت با ازداواج وی با شهناز،...

آمریکا و شوروی دو ابرقدرتی بودند که پس از جنگ جهانی دوم از استعمارزدایی حمایت کردند. البته انگیزه‌ها و محرک‌های این دو کشور در اتخاذ این سیاست بایکدیگر شبیه بود. هر دو به منافع خود می‌اندیشیدند و لاغیر:

در این سند (متن صفحه ای از كتاب روابط خارجي امريكا ، خاورميانه و آفريقا، جلد 7) درباره اقدام قوام السلطنه به مذاكره با پيشه وري و اصرار شاه به اعزام 3 تيپ از ارتش براي مقابله با پيشه وري، مشاهده می شود.

در آغاز قرن نوزدهم ميلادي، كليساهاي امريكا درصدد برآمدند كه ميسيونرهایی را به ديگر ممالك دنيا بفرستند. از اين منظر، حضور امريكايي ها در ايران از 1776 ميلادي آغاز گرديد.

وابستگی ایران به آمریکا در دوره حکومت محمدرضا شاه به حدی بود که مانع از استقلال عمل کشور در سیاست داخلی و خارجی بود. به گونه‌ای که اگر یکی از مسئولان بلندپایه کشوری تصمیم به انجام اقدامی در عره سیاست خارجی داشت، در وهله اول باید رضایت و موافقت آمریکا را کسب می‌کرد.

پیدا شدن منابع جدید نفتی و خارج‌شدن روسیه از شمال ایران، زمینه همکاری نزدیک‌تر بین ایران و آمریکا را فراهم آورد. به‌خصوص ‌آنکه مخالفت صریح آنها با قرارداد ناعادلانه ۱۹۱۹، اعتباری تازه برای آمریکاییان به ارمغان آورد و باعث پیدایش خط سوم در عرصه روابط خارجی ایران شد.

مقامات و سازمان‌های سیاسی آمریکا با ابلاغ پپام‌ها و دستورات خود به مأموران سیاسی حاضر در ایران، ضمن پیگیری حوادث، به مداخله در تحولات ایران نیز می‌پرداختند. با این حال پیام‌هایی که به آن افراد مخابره می‌شد گاه با تفاوت‌ها و تناقضات زیادی مواجه بود و همین موضوع نشان دهنده دستپاچگی مقامات آمریکائی در اتخاذ یک تصمیم واحد و مشترک بود.

بعد از آنکه زمزمه استخدام مستشاران مالی همچون میلسپو مطرح شد، آمریکا به حمایت از این اقدام پرداخت. به عبارتی اگر پیش از آن دولت و حکومت آمریکا دخالت چندانی در موضوع قراردادهای مستشاری نداشت، این بار در استخدام میلسپو دقت بیشتری به خرج داد.

شاه بعد از روی کار آمدن کارتر، نسبت به سیاست خارجی آمریکا و رئیس‌جمهو جدید این کشور بدبین شد. چرا که طرح شعار حقوق بشر از سوی کارتر، برای شاه می‌توانست دردسرآفرین باشد. از این رو شاه بارها به اشکال مختلف به انتقاد از کارتر و دموکرات‌ها پرداخت.