سندی از اداره املاک و مستغلات پهلوی، جزئیات یک دستور مهم را آشکار میسازد: واگذاری ۵۰ هکتار از مرغوبترین زمینهای روستای «رودپشت» به «حسینی»، کارمند عالیرتبه بنیاد پهلوی. این نامه که خطاب به رئیس اداره املاک در ساری ارسال شده، نمونهای ملموس از نحوه تخصیص منابع ارزشمند ملی به مقامات نزدیک به ساختار قدرت در آن دوران را به نمایش میگذارد.
شواهد بر جای مانده و خاطرات اکثر دولتمردان پهلوی نظیر اسدالله علم، گواهی روشن بر وجود فساد سیاسی، اقتصادی و اخلاقی گسترده در عالیترین سطح حاکمیت بود. این فساد تنها در مسائل کلان خلاصه نمیشد، بلکه تا جزئیترین امور روزمره و شخصی دربار نیز نفوذ کرده بود. در سندی که در ادامه آمده، نامهای از آتابای، معاون وزارت دربار شاهنشاهی، به تشریفات کل شاهنشاهی ...
این سند گزارشی است از ساواک راجع به استفادهی شخصی «غلامرضا نیکپی» از امکانات شهرداری در سال 1351. این سند نشان میدهد که وی بیش از یک میلیون تومان از بودجهی شهرداری را برای انتقال نهری عمومی به باغ پدرش اختصاص داده است. در بخشی از این سند آمده است: «فاصله چشمه مزبور تا باغ پدر شهردار حدود یک کیلومتر بوده که گفته میشود مبلغ یک میلیون تومان از بودجه ...
«حزب رستاخیز ملت ایران» که در تاریخ 11 اسفند 1353 طی کنفرانسی رادیو ـ تلویزیونی به عنوان تنها حزب فراگیر در راستای برنامههای بلند پروازانه محمدرضا پهلوی برای رسیدن به «دروازههای تمدن بزرگ» برپا شده بود، بیش از آنکه از متن جامعهی ایران برخیزد، حاصل فضای ناشی از افزایش درآمدهای سرشار نفت و به تبع آن افزایش قدرت سرکوب رژیم پهلوی بود.
صورت اسامي افراد دستگير شده به دلایل سياسي از قشرهاي مختلف جامعه در این سند مشاهده می شود. تقریبا تمامی طبقات و قشرهای مختلف جامعه از مخالفین سرسخت حکومت پهلوی دوم بودند.
سند محرمانه سپهبد مالک، فرماندار ژاندارمری کل کشور، در بایگانی تاریخ فاش میکند: درخواست نشان برای افسرانی که در “مبارزه با قاچاق” خوش درخشیدند! آیا این تقدیر، پوششی بر فعالیتهای پنهان شبکههای پرنفوذ دربار پهلوی دوم در پرسودترین بازار سیاه آن دوران، یعنی قاچاق مواد مخدر، بوده است؟ سندی که پرسشهای تاملبرانگیزی را در مورد جدیت مبارزه با قاچاق در ...
دریافت رشوه از جمله مفاسد رایج در عصر پهلوی بود. به گفتهی اسناد موجود بسیاری از رجال سرشناس و حتی اعضای خانوادهی پهلوی در قبال برخی اعمال نفوذها، رشوه دریافت میکردند. در سطح جامعه نیز متأسفانه بسیاری از مسئولین اداری از مراجعه کنندگان خود رشوه میگرفتند. سند زیر به دریافت رشوه از سوی مدیر کل اوقاف و زیردستان وی اشاره دارد. در بخشی از این سند آمده ...
پشت پرده یکی از حساسترین دوران تاریخ معاصر ایران؛ حزب توده نه تنها منافع ملی را قربانی ایدئولوژی خود کرد، بلکه اسناد از جاسوسی گسترده سران آن برای شوروی و همراهی با کودتاچیان پرده برمیدارد.
در سند ذیل متن صورتجلسه مذاكرات نمايندگان شركت ملي نفت ايران با نمايندگان شركتهاي عضو كنسرسيوم درخصوص استفاده از معافيت مالياتي امريكا با الغاء امتياز در كشورهاي ونزوئلا و كويت و عدم امكان اجراي نحوه عملكرد فوق در ايران ، عدم سرمايه گذاري در ايران و عدم تعهد درمورد برداشت نفت و حفظ منافع قرارداد منعقده آورده شده است.
از ویژگیهای مطبوعات عصر پهلوی، نداشتن استقلال خبری و وابستگی به نهادهای مختلف خارجی و داخلی بوده است. اسناد نشان میدهد که پس از کودتای 28 مرداد 1332 اکثر قریب به اتفاق مطبوعات کشور از نظر سیاسی طرفدار غرب و در خدمت اهداف آنها بودهاند. تا آن جا که شادروان جلال آلاحمد مقاله مفصل «ورشکستگی مطبوعات» را در ابتذال و انحطاط رکن چهارم مشروطه نگاشت.
متن كامل لايحه دفاعيه دكترمصدق نخست وزير در دادگاه غير قانوني تجديد نظر و ارائه ايرادات راجع به نواقص پرونده مثل عدم تحقيق در كودتاي ادعائي 25 مرداد و عدم صلاحيت دادگاه بدليل صلاحيت ديوان كشور در رسيدگي به اتهام نخست وزير و عدم حضور هيات منصفه در دادگاه ، ايراد به عزل خود در 25 مرداد كه بايد به تصويب مجلسين باشد نه به اختيار شاه و شرحي از انتخاب رياست ...
تلگراف محمود پولادين به رياست وزرا درباره عزيمت هايم يهودي آژان مخفي كنسولگري سياسي انگلستان در قزوين به تبريز و درخواست آشنايي با مخاطب جهت انجام ماموريتهاي لازم در تبريز البته بدون اطلاع سفارت انگلستان از اين امر ، بانضمام يادداشت (احتمالا رياست وزرا) مبني بر درخواست ارسال گزارش از وضعيت تبريز توسط نامبرده و تاييد نظر وي دائر بر عدم اطلاع سفارت انگليس ...
نماینده مجلس شورای ملی، نوربخش، در سال ۱۳۴۴ در پی تاخیر در نصب تلفن منزل خود، با رئیس مجلس، عبداله ریاضی، به مشاجره پرداخت و با پاسخ فرمایشی خود، روحیهی فرمایشی بودن مجالس عصر پهلوی را به تصویر کشید. نوربخش با بیان اینکه اعلیحضرت را در جریان قرار خواهد داد، از حضور در مجلس خودداری کرد
در سال 1342، روابط حسنه میان حکومت پهلوی و رژیم صهیونیستی به وضوح نمایان شد. همزمان با این نزدیکی، فشار بر وعاظ و روحانیون برای عدم انتقاد از اسرائیل به شدت افزایش یافت، به گونهای که سازمان امنیت به آنان تاکید کرد که حق ندارند درباره شاه، اسرائیل و از دست رفتن دین صحبت کنند. در 21 فروردین 1342، هیاتی متشکل از 17 نفر از رؤسای سازمانهای اصلاحات ارضی ...
برای استفاده از بودجههای دولتی برای مصارف شخصی در دورهی پهلوی امری رایج در میان مقامات دولتی بود و کمتر کسی به آن تعرض میکرد. در سند زیر به سال 1347 برخی نمایندگان مجلس شورای ملی به استفاده شخصی عبداله ریاضی، رئیس مجلس شورای ملی، از بودجهی مجلس اشاره کردهاند.
پرویز ثابتی، متولد 1315 در سنگسر، با استخدام در ساواک در سال 1337، به سرعت به مقامهای کلیدی رسید. آموزشهای ویژه در اسرائیل و روابط نزدیک با موساد، نقش وی را در تصمیمگیریها و فعالیتهای ساواک، بهویژه در اوایل دهه 1350، پررنگتر کرد. او به عنوان سخنگوی ساواک و مقام امنیتی شناخته میشد و در امور نمایندگیهای ساواک در خارج از کشور نیز مداخله میکرد....
سندی تاریخی از سرلشکر حسن پاکروان نشان میدهد که چگونه ساواک در سال ۱۳۴۱ از واکنشهای احتمالی روحانیون و مردم به مناسبت عزای عمومی نگران بوده و تلاش کرده است با نفوذ در مساجد و ایجاد دستههای صلوات، از اظهارات ضد رژیم جلوگیری کند. این سند ابعاد تازهای از رویکرد ساواک در مواجهه با مخالفتهای مذهبی در آن دوران را آشکار میکند.
جشن سَده، یکی از جشنهای باستانی ایرانی، در آغاز شامگاه دهم بهمنماه برگزار میشود. در متون تاریخی، این جشن همواره به صورت دستهجمعی و با گردهمایی مردمان شهر، محله و روستا در یک مکان و برپایی یک آتش بزرگ توصیف شده است.
ازگروهها و تشکلهای وابسته به اتحاد جماهیر شوروی باید به فرقهی «عنکبوت سرخ» اشاره کرد. این شبکهی کمونیستی وابسته، وظیفهی پیش برد اهداف شوروی را بر عهده داشت و بعضاً از آن برای کنترل سایر احزاب وابسته به شوروی استفاده میشد. سند زیر تشکیل این فرقه در سال 1332 را نشان میدهد. در بخشی از سند آمده است «در موقع تشکیل جلسه حضور بیش از سه نفر نباشد و ...