رفتار پرتغالی‌ها بعد از تصرف بنادر مهم هند

پرتغال علیرغم آنکه در راستای سیاست‌های استعماری خود بر هند با شکست مواجه شد؛ اما توانست در دوره‌ای بر هند تسلط یابد. این کشور با تسلط بر هند به غارت بسیاری از منابع هندیان پرداخت و از منافع اقتصادی این کشور به نفع خود بهره برد. با این حال تسلط بر هند با اقدامات گسترده‌تری نیز همراه بود:

«بندر حقلی، در حاشیه رود گنگ و در ۲۴ مایلی شمال کلکته امروز، مهمترین بنــدر تجاری شرق هند به شمار‌‌‌‌ می‌رفت. در حوالی سال ۱۵۳۷‌‌‌‌ میلادی پرتغالی‌‌‌‌‌ها‌‌‌‌‌ به نام تجارت در آن مستقر شدند؛ مدتی بعد آن را به تصرف درآوردند و انحصار صادرات نمک و تنباکوی آن را به دست گرفتند پرتغالی‌‌‌‌ها سلوکی مستبدانه و آزمندانه داشتند و از تجار محلی مالیات‌‌‌‌‌های سنگین‌‌‌‌ می‌گرفتند. این بندر به سرعت یکی از کانون‌‌‌‌‌های اصلی استقرار ماجراجویان اروپایی از همه قماش شد و به یکی از بنادر مهم تجارت شرق با اروپا بدل گردید پرتغالی‌‌‌‌ها در این بندر به شکلی وسیع به دزدی دریایی و بـه تعبير وينسنت اسمیت تجارت بیرحمانه برده اشتغال داشتند و دزدی کودکان مسلمان و هندوی منطقه کار دائم آنان بود. آن‌‌‌‌ها چنان بی‌پروا بودند که حتی در تعقیب دو دختر به شهر ممتاز محل حمله بردند. با آغاز سلطنت شاه جهان او که خود دورانی طولانی حکمران بنگال بود و از نزدیک شاهد جنایات پرتغالی‌‌‌‌ها قاسم خان را به صوبه داری بنگال منصوب کرد و به وی ماموریت داد به تجاوز اروپاییان در منطقه پایان دهد. در این زمان پرتغالی‌‌‌‌ها به اقدامات تجاوزکارانه خود ادامه‌‌‌‌ می‌دادند آنان در سال ۱۶۲۹ به روستایی در شرق بنگال حمله بردند، آن را غارت کردند و زن یا زنانی را به بردگی گرفتند. این حادثه، شاه جهان را در عزم خود راسخ‌تر کرد در نتیجه در ۲۴ ژوئن ۱۶۳۲ قاسم خان حقلی را محاصره کرد و پس از سه ماه موفق به تصرف آن شد.»

منبع: عبدالله شهبازی، زرسالاران یهودی و پارسی استعمار بریتانیا و ایران، جلد 1، تهران، موسسه مطالعات و پژوهش‌‌‌‌‌‌‌‌های سیاسی، 1377، ص‌‌ 107