میدان چوگان تبریز در روز عاشورا شاهد مراسمی بی‌نظیر بود؛ جایی که اعیان و مردم با برپایی خیمه‌ها، پخت صدها هزار دیگ نذری و حتی آیین سینه‌زنی با شمشیر، یاد شهدای کربلا را گرامی می‌داشتند. روایت اولیاء چلبی، سیاح عثمانی، از این مراسم باشکوه، تصویری زنده از عشق و ارادت مردم تبریز به امام حسین (ع) را به نمایش می‌گذارد.
۰
هر سال در دهم ماه محرم، مراسمی ویژه در میدان چوگان تبریز برگزار می‌شد. در این مراسم، اعیان و مردم عادی با برپایی خیمه‌ها و پختن صدها هزار دیگ خیرات، به یادبود شهیدان کربلا می‌پرداختند:
«عاشورای حسینی. هر سال در عاشورا یعنی دهم ماه محرم در همین میدان چوگان مراسم دیگری برگزار می شود که در آن هم اعیان و اشراف و هم مردم عادی با خیمه ها و اسباب خود جمع می شوند و صحبتها و مراسم خاصی برای یادبود شهیدان دشت کربلا برگزار می کنند. آنها به همین مناسبت صدها هزار دیگ خیرات عاشورا میپزند و به خاطر روح شهدا بین دولتمند و گدا توزیع میکنند. همچنین حتی اعیان و اشراف بی توجه به مقام و منزلت خود از مشکهایی که به گردن آویخته اند آب و یا شربت به پیاله های بلور و عقیق ریخته، بین مردم تقسیم میکنند خان شهر نیز که در این مراسم شرکت میکند، سراپرده مخصوصی در این معرکه برپا میکند که همه اعیان شهر در آنجا جمع می آیند. سپس «مقتل الحسین» (احتمالاً روضه الشهدا تلاوت میشود آن هم شبیه مراسم تلاوت دعا و اشعار مولود نبی در بلاد روم (ترکیه) است و به محض آنکه بیان گردید که «شمر لعین حضرت امام حسین مظلوم را چنین و چنان شهید کرد از سراپرده منقشی که در آنجا برپا شده، پیکر سفید پوش و سر قطع شده ای که نمایانگر امام حسین است و هر دو به خون آغشته اند، در برابر چشم حضار نمایان میشود از پی آن پیکر فرزندان امام حمل میشوند که چند ده سال پس از هجرت رسول الله از تشنگی مرحوم شده اند به دنبال تماشای این صحنه، غریو و فریاد از جماعت میخیزد هر کس دچار وجد و حالتی خاص گشته، مست و مدهوش می شود. در آن حالت صدها سلمانی تیغ بر دست وارد صحنه میشوند و با تیغ های خود به سینه و بازوی هر عاشقی که خواهان ریختن خون خود در راه حسین باشد، شرحه ها زده خون جاری میکنند. سبزه زار خون آلود گشته تبدیل به لاله زار می گردد. آنگاه پس از پایان این مراسم خیرات عاشورا صرف میشود و پس از سه روز و سه شب مراسم مقتل حسین به پایان میرسد.»
- اولیاء چلبی، ایران سیصد و هفتاد سال پیش از نگاه سیاح عثمانی اولیاء چلبی،ترجمه عباس جوادی، چاپ اول، ۲۰۱۸، ص 26.
cafetarikh.com/news/50163
تگ ها
تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.