ارتش، مهم‌ترین اهرم قدرت سیاسی شاه بود. از این رو شاه به روش‌های مختلفی دست زده بود تا این نهاد نظامی مهم را زیر سیطره خود قرار دهد. شاه در اجرای این سیاست تا حدودی موفق بود. هر چند بعدها این سیاست شکست خود. روش‌های شاه در اجرای این سیاست و دلیل شکست آن عبارت است از...

سیاست ایران در برابر کشورهای درگیر در جنگ جهانی اول، سیاست بی‌طرفی بود. این سیاست، طرفداران و مخالفان خاص خود را داشت. علیرغم آنکه بسیاری از این سیاست حمایت می‌کردند؛ اما برخی از تحلیلگران آن را مورد انتقاد قرار داده‌اند

در دوران حضور روسیه و انگلیس، دو کشورهای سیاست‌های متفاوتی را در قبال یکدیگر پیش گرفتند. سیاست دو کشور ابتدا در قالب تقابل و رقابت بود، اما بعد از مدتی این سیاست تبدیل به رفاقت و همکاری شد. این سیاست اولین بار از طریق قرارداد 1907 عملی شد، هر چند سیاستمداران دو کشور، هدف این قرارداد را موارد دیگری ذکر می‌کردند.

یکی از دلایل سرد شدن مردم از حکومت پهلوی، بزرگنمایی بیش از حد اقدامات صورت گرفته بود. گذشته از بزرگنمایی، حکومت را مایه لطف بر مردم می‌دانست، این در حالی بود که تمام آن اقدامات از طریق اموال عمومی انجام می‌شد و بیشتر آن نیز مورد سواستفاده شخصی قرار می‌گرفت.

خودکشی داور و علل آن یکی از موضوعات مرموز و مبهم است که در باب دلایل متعددی ذکر شده است؛ اما یکی از علل این موضوع فشارهایی بود که از سمت رضاشاه متوجه داور بود. این فشارها که ناشی از انتظارات زیاد رضاشاه از داور بود تأثیر زیادی بر روحیه داور داشت و باعث ترس و نگرانی و در نهایت خودکشی او شد.

شاه حساسیت زیادی به انتقاد روزنامه‌های خارجی از خود داشت و همواره تلاش می‌کرد تا دیدگاه آنان را نسبت به خود تغییر دهد. به عنوان نمونه همواره ادعا می‌شد که وضعیت تمام گروه‌ها در ایران مساعد است. این در حالی بود که بیشتر روزنامه‌های خارجی از وضعیت داخلی کشور باخبر بودند.

نقش انگلیس در قحطی سال‌های 1917-1918 که منجربه کشتار وسیع تعداد بی‌شماری از مردم گردید، بسیار اساسی و تعیین کننده بود. درواقع دامن زدن به این قحطی بخشی از سیاست این کشور بود. انگلیس از راه‌های مختلفی بر دامنه قحطی و بحران آن روز ایران افزود تا به اهداف سیاسی خاص خود نائل گردد.

در جریان تحولات نهضت ملی شدن نفت، نخستین بار که در محافل و مجامع ایران رسماً اعلام گردید که در ایجاد وقایع خونین سی ام تیر ماه 1331 دولت امریکا و انگلستان دست داشته اند، در تاریخ 17 آذر 1331 در روزنامه اطلاعات و در تاریخ 23 آذر 1331 در مجلس شورای ملی اعلام شد

یکی از راه‌های تقویت پایه‌های دیکتاتوری رضاخان که از همان ابتدای روی کار آمدن او آغاز شده بود، طرح تضعیف دولت و تشکیل دولت‌های پی در پی بود. بر اساس این حربه، گذشته از آنکه دولت‌های مخالف رضاخان کنار می‌رفتند؛ زمینه برای روی کار آمدن دولت‌های موافق او فراهم می‌شد.

بهائیان برای تبلیغات خود به ابزارها و نهادهای متعددی وابسته بودند. با این حال بهائیان نظامی جایگاه خاصی در میان تبلیغات بهائیان داشتند. مهمترین دلایلی که بهائیان برای امور تبلیغی بیشترین سوء استفاده را از بهائیان نظامی می‌نمودند، می‌‌توان در این موارد جستجو نمود

بعد از آنکه رژیم شاه، عوامل خارجی از جمله حکومت مصر را مسئول حوادث قیام 15 خرداد معرفی کرد، روزنامه لوموند در مطلبی انتقادآمیز به این موضوع واکنش نشان داد. لوموند با دیدگاهی واقع‌بینانه به دلایل این موضوع پرداخت

ساختار اجتماعی ایران در قرن بیستم گرچه به مانند قرن‌های پیش از آن ساختاری شاهنشاهی با برتری شاه بود؛ اما تغییراتی نسبت به آن نیز داشت. این تغییرات شامل پیدایش طبقات جدیدی است که در قرون قبل از آن وجود نداشت و تحت تاثیر تحولات اجتماعی جدید به وجود آمده بود. هر چند برخی از طبقات نیز به همان شکل سابق و جایگاه اجتماعی مشابه با آن، در این قرن نیز وجود داشتند...

تعداد نظامیان و درجه‌داران در حکومت پهلوی بسیار زیاد بود. ظاهرا شاه درصدد بود با این اقدام، وفاداری بخش مهمی از نظامیان را جلب کند. زیرا اختصاص دادن درجات نظامی باعث می‌شد تا نظامیان ضمن بهره‌مندی از امتیازات گوناگون، از نظر روانی نیز انگیزه بیشتری داشته باشند.

شاپور ریپورتر که یکی از عوامل اصلی در تحقق کودتای 28 مرداد بود، بعد از کودتا نیز به طرق مختلف به تحکیم پایه‌های دیکتاتوری حکومت پهلوی کمک کرد. او با تأسیس ساواک، به این سازمان ملحق شد و به طور پنهانی به فعالیت در آن پرداخت.

موشکافی انقلاب سفید و بررسی دلایل شکست آن موضوعی است که می‌توان از زوایای مختلفی به آن نگاه کرد. با این حال یکی از دلایل اصلی شکست این سیاست، سیاسی کردن لایحه بود. در حالی که اهداف این لایحه بر امور اقتصادی تاکید داشت

در بحبوحه جنگ جهانی اول، جنوب کشور دست مایه حملات انگلیس و سایر مهاجمان شد. علت اصلی تهاجم بیگانگان، رقابت‌های سیاسی و فضای جنگی بود؛ اما روزنامه عصر جدید عوامل داخلی را نیز در بروز آشفتگی‌های جنوب کشور موثر می‌دانست

همزمان با تحولات نزدیک به انقلاب، علاوه بر فضای داخلی کشور، فضای سیاسی برخی از کشورهای خارجی نیز توسط مبارزین انقلابی ناآرام شد. سفارت‌ها از جمله مکان‌هایی بود که توسط دانشجویان انقلابی، بارها تسخیر شد. عمده سفارت‌خانه‌هایی که تصرف شدند، جز سفارت‌خانه‌های غربی بودند. همین موضوع نشان دهنده عمق بی‌اعتمادی مبارزین انقلابی به کشورهای غربی بود

گرچه ارتش و نهادهای نظامی در دوره حکومت پهلوی وضعیت خوبی داشتند؛ اما این موضوع شامل حال تمام نظامیان نبود. چنانچه نیروهای نظامی پادگانی در مقایسه با سایر بخش‌ها، وضعیت بسیار نامناسبی داشتند و از وضعیت خود کاملا ناراضی بودند

اوضاع و احوال شهرهای مختلف ایران مقارن با تلاشهای رضاخان برای تغییر سلطنت قاجاریه به سلطنت پهلوی بسیار متفاوت بود. در اصفهان مردم ظاهراً به کلی بی‌علاقه بودند، در مشهد شور و علاقه چندانی برای این واقعه وجود نداشت و مردم تغییر سلطنت را نشانه پیروزی انگلیسی‌ها و شکست روس‌ها تلقی می‌کردند. در تبریز، استقبال سرد بود و مردم می‌گفتند تلگرام‌های خواستار تغییر ...

قیام 15 خرداد و سرکوب مردم و روحانیون، ماجرایی بود که با همکاری شاه و علم صورت گرفت. علم در این حادثه و در تمام جریانات اعتراضی که بعدها در زمان نخست‌وزیری او رخ داد، نقش مهمی را ایفا نمود. در مقابل شاه نیز همواره حامی او در تمام جریانات بود.