یکی از تغییرات عمده در حکومت صفویان، افزایش شهرنشینی بود. پیش از حکومت صفویه، بخشهای عمدهای از جمعیت ایران در روستاها ساکن بودند. اما با افزایش شهرنشینی علاوه بر آنکه تغییراتی در ساختار اجتماعی به وجود آمد، گروههای جدیدی نیز شکل گرفتند
همزمان با تحولات نزدیک به انقلاب، علاوه بر فضای داخلی کشور، فضای سیاسی برخی از کشورهای خارجی نیز توسط مبارزین انقلابی ناآرام شد. سفارتها از جمله مکانهایی بود که توسط دانشجویان انقلابی، بارها تسخیر شد. عمده سفارتخانههایی که تصرف شدند، جز سفارتخانههای غربی بودند. همین موضوع نشان دهنده عمق بیاعتمادی مبارزین انقلابی به کشورهای غربی بود
در دروهی پهلوی صلاحیت افراد و یا مصالح ملی بر اساس رأی شاه تفسیر و تعبیر میشد. به عبارت دیگر معیارهای انتخاب افراد تابعی از میزان وابستگی آنها به دربار محسوب میشد.
شاه همواره تصور میکرد مردم از نظر سیاسی به او وفادار هستند و در هر شرایطی از او حمایت خواهند کرد. اما برخلاف این تصور، بسیاری از مردم به خصوص کسانی که ظاهرا طرفدار حکومت بودند، با او مخالفت داشتند و از سر اجبار با حکومت همکاری میکردند
گرچه ارتش و نهادهای نظامی در دوره حکومت پهلوی وضعیت خوبی داشتند؛ اما این موضوع شامل حال تمام نظامیان نبود. چنانچه نیروهای نظامی پادگانی در مقایسه با سایر بخشها، وضعیت بسیار نامناسبی داشتند و از وضعیت خود کاملا ناراضی بودند
عکس یکی از منابع مهم و ارزشمند در پژوهشهای تاریخی شناخته میشود که با توجه به تطبیق تصویری عین به عین از واقعیت توانسته وجه استنادی خود را در میان پژوهشگران به نحوی تثبیت کرده و در شناخت و درک عمیق ما از دورههای تاریخی جایگاه ویژه ای داشته باشد.
اوضاع و احوال شهرهای مختلف ایران مقارن با تلاشهای رضاخان برای تغییر سلطنت قاجاریه به سلطنت پهلوی بسیار متفاوت بود. در اصفهان مردم ظاهراً به کلی بیعلاقه بودند، در مشهد شور و علاقه چندانی برای این واقعه وجود نداشت و مردم تغییر سلطنت را نشانه پیروزی انگلیسیها و شکست روسها تلقی میکردند. در تبریز، استقبال سرد بود و مردم میگفتند تلگرامهای خواستار تغییر ...
آذين بندی و چراغانی عمارت عالی قاپوی تبريز به مناسبت تاجگذاري احمدشاه قاجار با حضور گروهي از مقامات لشگري و كشوري. بیست و دوم فروردین 1302 به مناسبت جشن تاجگذاری احمدشاه سه روز در کشور تعطیل عمومی اعلام و خیابانهای تهران و شهرستانها چراغانی شد. مراسم تاجگذاری وی دو سال پس از کودتای رضاخان و دو سال قبل از انقراض سلسله قاجار برگزار شد
در این روز ...
به دنبال تهدیدات نظامی آمریکا در خلیج فارس، ناوچه ایرانی جوشن در روز 28 فروردین 1367 ش بندر بوشهر را به قصد دریا و حراست از مرزهای آبی جمهوری اسلامی و صیانت از آبهای خلیج فارس ترک کرد. در روز 29 فروردین، کشتیهای نظامی آمریکایی در تجاوزی آشکار به کیان جمهوری اسلامی ایران و در حمایت از رژیم بعث عراق در جنگ تحمیلی به سکوهای نفتی ایرانی سلمان، نصر و ...
با نفوذ فرهنگ و تمدن غرب در دوره قاجار، نهضت ترجمه نیز وارد کشور شد و بسیاری از کتب غربی ترجمه شد. یکی از موضوعاتی که در این نهضت مورد توجه قرار داشت، نمایشنامههای غربی بود که در حیطههای مختلف ترجمه شد. عمده این آثار مربوط به آثار فرانسوی بود.
قیام 15 خرداد و سرکوب مردم و روحانیون، ماجرایی بود که با همکاری شاه و علم صورت گرفت. علم در این حادثه و در تمام جریانات اعتراضی که بعدها در زمان نخستوزیری او رخ داد، نقش مهمی را ایفا نمود. در مقابل شاه نیز همواره حامی او در تمام جریانات بود.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، سازمان مجاهدین خلق که خود را سازمانی مردمی و ضدسلطنتی میدانست به یکی از دشمنان اصلی انقلاب تبدیل شد. مجاهدین در مخالفت با حکومت جدید از هیچ عملی دریغ نکردند. البته این سازمان در اوایل مواضع نرمتری داشت؛ اما اقدامات ضدحکومتی این سازمان به تدریج افراطی شد. سازمان در اولین مخالفت خود موضوع انحلال ارتش را مطرح ساخت. موضوعی ...
از اقدامات رژیم پهلوی برای تضعیف نهاد روحانیت، فرستادن طلاب به خدمت نظام وظیفه بوده است. یکی از هدفهای رژیم از این اقدام جدا کردن طلاب از فضای حوزوی و متأثر کردن آنها از طریق آموزشهای جدید بوده است.
در طی دوران حکومت پهلوی، قیمت نفت بارها با نوسات متعدد مواجه شد، اما در سال 1973 یک بحران جدی رخ داد که تاثیر مهمی بر قیمت نفت گذاشت. این بحران با افزایش قیمت نفت نشان داد که شاه نفت تا چه اندازهای اهمیت دارد و شاه میتوانست با تکیه بر مردم و فروش نفت از کشورهای غربی مستقل باشد، اما هیچگاه این اتفاق رخ نداد
در اوایل دهه 40، حزبی با عنوان کانون مترقی روی کار آمد. این حزب که با رهبری منصور روی کار آمده بود کاملاً مطیع دربار بود. با این حال علیرغم این شرایط، برخی از سران این حزب شایعاتی پیرامون این حزب مطرح کردند که حاکی از میزان وابستگی حکومت شاه به آمریکا بود
در سال 1357 و به فاصله اندکی قبل از پیروزی انقلاب چندین نهاد سیاسی به دستور مستقیم امام شکل گرفت تا هدایت جریان انقلاب را به دست بگیرد. یکی از این نهادهای مهم شورای انقلاب است که با عضویت روحانیون سرشناس تشکیل شد و اهداف مهمی را تدوین کرد
روشنایی شهرها و خانهها در دوره صفویان از طریق وسایل روشنی سنتی مانند شمع یا چراغ تامین میشد. گرچه روشنایی شمعها و چراغها بسیار کم و محدود بود؛ اما به توصیف برخی از جهانگردان، روشنایی بعضی از شهرها بسیار زیاد و بینظیر بود
بعد از طرح دکترین نیکسون، ایران به پایه نظامی در اجرای این طرح تبدیل میشود. به عبارتی بر اساس این طرح قرار شد تا امنیت منطقه خاورمیانه به واسطه ایران تامین شود. این موضوع باعث شد تا شاه سیاست خریدهای نظامی را از سر بگیرد. افزایش خریدهای نظامی دو پیامد عمده برای ایران داشت
صحبت از محمدرضا شاه جزء خط قرمزهای حکومت پهلوی بود. این حساسیت به حدی شدید بود که اگر فردی درباره شاه صحبت میکرد با تهدید شدید ساواک مواجه میشد. نمونهای از این برخورد را میتوان در برخورد ساواک با آیتالله امامی کاشانی مشاهده کرد
نهضت بابیت در ایران در دوره قاجار شکل گرفت. منشا و دلایل دقیق شکلگیری این فرقه به خوبی مشخص نیست؛ اما در مورد یک موضوع قطعیت بالایی وجود دارد و آن اینکه، استعمارگران در شکلگیری این فرقه نقش کلیدی داشتند